BÜYÜK EV – E.Ü. REKTÖRLÜĞÜ -BORNOVA / İZMİR
Aslen Hollandalı rahibeler için manastır olarak inşa edilmiş olan 200 yaşındaki bu bina oldukça iyi korunarak günümüze kadar ayakta kalabilmiştir. Manastır olduğu zamanlarda ev merkezde kalacak şekilde çift sıra servi ağacı haç biçiminde dikilmiştir. Bu ağaçların bir kısmı
haç biçimini yansıtacak biçimde hala ayaktadır ve yakınlardaki kilise ile Wilkinsonların bahçesine kadar uzanmaktadır.
Hollandalı bir göçmen tarafından tek katlı olarak inşa edilmiş olan ev 1817 yılında ticari amaçlarla İzmir e yerleşen ünlü Whittall tarafından 1820 lerde satın alınmıştır. Onun ölümünden sonra kardeşi Charlton Whittal in mülkiyetine geçen ev daha sonraki yıllarda genişletilmiş, üzerine kat ilave edilmiş ve Büyük Ev adıyla anıla gelmiştir. Şimdi rektörlük olarak bilinen bina Ege Üniversitesine aittir. Ve üniversite rektörünün çalışma yeri olarak kullanılmaktadır.
Büyük Ev Whittall ailesinin sosyal ve politik yaşamdaki konumu nedeniyle farklı tarihlerde pek çok önemli ismi ağırlamıştır. Sultan Abdülaziz (1863), Edinburg Dükü Alfred Ernest Albert ve onunla birlikte gelen 1910 yılında George V. adıyla İngiliz tahtına çıkacak olan George Frederick Ernest Albert (1886) ve Yunan prensi Andrew (1921) bu önemli konuklardan bazılarıdır.
Büyük Eve gelen ziyaretçilerin en ünlüsü Sultan Abdülaziz dir. 1863 yılında Mısır seyahatinden dönerken İzmir’e geldiğinde Bornova da Büyük Evi ziyaret eden padişah, köşk bahçesinin girişinde Charles Whittall un yerel giysiler içindeki iki gelini Magdelen Blanche ve Elise tarafından karşılanmış, kendisine gümüş bir tabla içinde köşkün anahtarı sunulmuştur. 16 Gününü köşkte geçiren Abdülaziz bahçeyi gezdikten sonra, birkaç yıl önce yaptırılan kiliseyi görmek ister. Padişahın kiliseye girerken, feslerini çıkarmayan Rum ve Ermeni subayların
aksine başlığını çıkararak dini mekâna gösterdiği saygı Levanten ailelerinin dikkatini çeker.
Sultan Abdülaziz İstanbul a dönüşünden sonra Charles Whittallin misafirperverliğinden dolayı köşkte kendisini karşılayan iki bayana elmas ve incilerle süslü bir broş, Charlton Whittalle de 4. dereceden Mecidiye nişanı verir.
Mülkiyeti yaklaşık 1930 larda Whittall ailesiyle akraba olan Giraud ailesine geçmiş olan Büyük Ev 1960 yılında kamulaştırılarak T.C. Maliye Hazinesine devredildikten sonra Ege Üniversitesinin mülkiyetine geçmiştir. Bina halen E.Ü. Rektörlük İdari Binası olarak hizmet vermektedir.