MURAT PAŞA – KUMLUK CAMİ – YENİŞEHİR – BURSA

   Burada şehir kurmaya ve burayı kendine merkez edinmeye karar vermiş olan Osman Gazi’nin, yerleşim birimi kurarken evler, mabetler ve daha başka bazı inşaatlar ve yapılar gerçekleştirdiği anlaşılıyor. Hatta böylelikle buraya “Yenişehir” adını verdiği de anlaşılıyor.
Beyliğin yöneticisi olan kişinin bir şehre gelip orasını merkez edinmesi demek, devletin birçok kurumunun da oraya taşınması demekti. Saray, hanedan ailesi, ordu vb. birimlerin Yenişehir’e nakli anlamına geliyordu. Yenişehir’de taht kurmak demek orada saray inşa etmek anlamına da gelir. Orayı karargâh edinmek demek, devlet organları, adamları ve askerleriyle beraber orada çok sağlam bir savunma ve plânlama üssü oluşturmak demektir. Bu da oraya pek çok yapının inşa edilmesi demektir. Osman Gazi burayı başkent edinerek yerleşti ise muhakkak bir saray binası yaptırmış olmalıdır. Kuruluş devrinin kaynakları saraydan bahsetmiyorlar. Ama Neşrî taht kurdu tabirini kullanıyor. Bursa’nın başkent yapılmasına kadar geçen sürede Osman Gazi’nin burayı kullandığını anlayabiliyoruz. Kurulan bu şehirde ve diğer başkentlerinde, Selçuklu yerleşim birimlerinden devralınan Osmanlı şehir tipinin olmazsa olmaz yapıları da inşa edilmiş midir? Kalesi var mıdır? Ulu Camisi var mıdır? Pazarı kurulur mu? Bedesteni var mıdır? Kapan Hanı var mıdır? Bunlardan daha önemlisi, eğer başkent ise Sarayı var mıdır? Türündeki soruların cevaplanmaya ihtiyacı vardır.
Bursa Yenişehir’de bulunan bu cami 14.yy eseri. Zamanla birçok onarım görmüş. Camiyi Osman Gazi yaptırmış.
Bu caminin önemi Osmanlı Devlet Hutbesinin ilk defa bu camide okunmuş olmasıdır.
KAYNAK: BURSA’DA ZAMAN