HAGİOS THEODOROS KİLİSESİ – HARMANLI KÖYÜ – KARACABEY / BURSA

Kilise 1833 yılında inşasına başlanan ve 1903’lerde bitirilen Aziz Theodoros’a ithaf edilmiş yapıyla özdeştirilebilinir. Bugün harap durumdaki kilisenin beden duvarları kısmen, üst örtüsü tamamen yıkılmıştır. Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı, tek nefli yapının doğu duvarı ekseninde iç ve dıştan yuvarlak apsis, batı duvarında ise dışa daralan giriş yer alır. Kuzey ve güney duvarlarda, eksenin doğusuna kaydırılmış, karşılıklı birbirine simetrik ikişer pencere dışa doğru daralır. Apsis içinde bir dikdörtgen, doğu duvarda apsise simetrik iki ve kuzey duvarın doğu köşesinde birer yarım yuvarlak niş görülür. Batı cephedeki giriş kapısı üzerinde, ortadaki büyük, demir parmaklıklı üç pencere vardır. Kapı ve pencereler yuvarlak kemerlidir; pencereler dikdörtgen çerçeveler içine alınmış, kemerleri örülerek alınlıklar oluşturulmuştur. Kuzey ve güney cepheler, pencerelerin üstünden itibaren yılmıştır. Yapı, batı cephenin eğimli saçak hattından anlaşıldığı gibi, orijinalde çift pahlı çatı ile örtülüydü. Beden duvarları moloz ve harç karışımı bir teknikle örülmüş yer yer bir iki sıra tuğla dizileri yapılmıştır. Kapı ve pencere kemerleri apsis örtüsü ve batı cephedeki pencere alınlıkları tuğladır.

HARMANLI (KİRMİKİR)

Karacabey ilçesine bağlı bir köy

İlçenin kuzeydoğusunda, Karacabey’e 16 km uzaklıktadır. Köyün eski adı Kirmikir’dir. Köyde antik dönemden kalıntılar vardır. Bizans döneminde köyün bulunduğu yerde Dlimitziri adlı bir yerleşim bulunduğu sanılmaktadır. Sanırım Kirmikir adı da buradan gelmiştir. 1530 tarihli tahrir defterinde Pirimkir olarak yazıldığı görülmüştür. Bu tarihte 108 hane Hıristiyan’ın yaşadığı köyün, iri bir kasaba olduğu görülüyor. Köydeki Hıristiyanların görevinin, sultanların koyunlarına bakmak olduğu ve köyde 2.520 koyun kayıtlı bulunduğu anlaşılmaktadır. Zamanla ufalan köy, 1880’li yıllarda 75 hane göçmen tarafından yeniden kurulmuştur. Daha sonra da 1897 yılından sonra Yunanistan’ın Mora Yenişehir’inden gelen göçmenler yerleşmiştir. 1895 ve 1908 Yıllığı’na göre 277 hane bulunan köyde, 1997 yılında 1.023 kişi yaşamaktaydı. Cumhuriyet öncesinde Türk ve Rumların birlikte yaşadığı bir köy idi. Köyde Aziz Theodoros adını taşıyan bir kilise bulunmaktadır. Kilise 1903 yılında yapılmış. Bugün harap durumdadır. Kurtuluş Savaşı sonrasında köyü terk eden Rumların yerine, Yunanistan’ın Langaza ve Drama kazalarından 60 hane göçmen yerleştirilmiştir. Köyde, Pomak ve Çerkes göçmenler de yaşamaktadır.

Kaynak: Kültür Portalı