29 Mart 2024
Hamamlar

SARAY HAMAMI – KÜTAHYA

    Kayseri Saray Mahallesi’nde (Hisar Bey Camisi Mahallesi) Hükümet Konağı yakınında bulunan Saray Hamamı’nın kitabesi bulunmadığından yapımı ile ilgili bazı tereddütler bulunmaktadır. Kaynaklarda da bu hamamla ilgili bilgilere rastlanmamıştır. Yalnızca Germiyanoğlu II.Yakup Bey’in vakıfları arasında Bey Hamamı ismi ile vakfiyesinde yazılı hamamın bu hamam olması düşünülebilir. Prof. Dr. Metin Sözen’in belirttiği, Başbakanlık Arşivinde Kanuni Sultan Süleyman devrine ait bir evkaf defterinde II. Yakup Bey’in bazı hamamları olduğu yazılıdır. Ayrıca Evliya Çelebi’nin Germiyan Hamamı olarak söz ettiği yapının da hangi hamam olduğu açıklık kazanmamıştır. Bunların yanı sıra Saray Hamamı’nda Paşa Halveti gibi özel bir bölümün olması bu hamamın Germiyanoğlu II. Yakup Bey zamanında XIV yüzyılın sonlarında yapıldığına işaret etmektedir.

    Saray Hamamı’nın büyük bir bölümü iri moloz taşlardan yapılmış, üst örtüsünde de tuğlalar kullanılmıştır. Hamamın doğu yönünden basit bir kapı ile soyunmalık kısmına girilmektedir. XX. yüzyılın başlarında değişikliğe uğrayan bu bölümün alt kısmı kâgir, yer yer bağdadi ve ahşap tavanlıdır. Dikdörtgen planlı bu soyunmalığın batısından ince uzun bir koridor ile ılıklık bölümüne birkaç basamakla inilmektedir. Yatık dikdörtgen planlı ılıklıktan iki ayrı kapı ile sıcaklığa geçilir. Kare planlı sıcaklılığın üzeri merkezi bir kubbe ile örtülüdür. Bu bölümün kuzeyinde geniş bir kemer ile ayrılmış bir bölüm bulunmaktadır.

   Ilıklığın güneyindeki ikinci bir kapıdan diğer bölümlerle ilgisi bulunmayan Paşa Halveti olarak isimlendirilen sıcaklığın ikinci bölümüne geçilmektedir. Önünde küçük bir kubbesi olan bu bölümün duvarlarında nişler ve kurnalar bulunmaktadır. Bu ara bölümden üzeri tromp kubbeli kare planlı halvet hücresine geçilmektedir.

    Paşa Hamamı ayrı bir halveti bulunmasından ötürü, diğer Kütahya hamamları ve Türk hamam mimarisinden ayrılan kendine özgü bir yapıdır.

Kaynak: Kütahya tanıtım org