22 Kasım 2024
Camiler

MİMAR SİNAN CAMİİ – ISPARTA

      Üzüm Pazarı civarında, Isparta’nın en eski camileri arasında yer alan cami Kanuni Sultan Süleyman döneminde, Isparta Valisi Firdevs Paşa tarafından, 1561 yılında Mimar Sinan stilinde yaptırılmıştır. Kare planlı ve tek kubbeli olan cami, kuzeyde beş kubbeli bir son cemaat yeri ile kuzeybatı köşesinde bir minareye sahiptir. İnşa kitabesi bulunmamakla beraber H. 973/ M. 1565 tarihli bir vakfiyesi vardır. Ayrıca Tezkiret-ül Bünyan, Tezkerat-ül Ebniye, Tuhfet-ül Mimarin’de adı bulunması ile Mimar Sinan eserleri içinde yer almaktadır. Düzgün kesme taşla inşa edilen yapının batı ve doğu cephelerinde altta ve üstte ikişer, güney cephesinde ise altta iki, üstte üç pencere açıklığı bulunmaktadır. Alt pencereler düz atkılı, taş söveli dikdörtgen karakterde olup, sivri kemerli alınlığa sahiptir. Üst pencereler yine sivri kemerli açıklıklar şeklindedir. Caminin kuzey cephesinde ortadaki çapraz tonozla, iki yanlara pandantiflerle geçilen sekizgen kasnağa sahip kubbelerle örtülü beş gözlü son cemaat yeri bulunmaktadır. Örtü sistemi cephelerde altı sütuna oturan sivri kemerlerle desteklenmiştir. Sütun başlıklarından iki yandakilerle Türk üçgeni, diğer dördünde mukarnas süsleme görülür.    

    Son cemaat yerine açılan caminin kuzey cephesinde harime giriş kapısı ve pencereler yer alır. Giriş açıklığının batı yanındaki pencere ile batı uçtaki minare girişi arasında görülen mihrabiye mukarnas kavsaralıdır. Harim, pandantiflerle geçilen kubbe ile örtülü olup, cephelerde onbeş, kubbe eteğinde sekiz pencere ile aydınlanmaktadır. Caminin giderlerini karşılamak üzere 1561 yılında, Firdevs Paşa tarafından bir de bedesten yaptırılmıştır.

VAKFİYESİ: BEDESTEN

    1561 yılında inşa edilen Mimar Sinan’ın ihtiyaçlarının karşılanması için Firdevs Bey Bedesteni yaptırıldı. Oradan sağlanan gelir Cami’ye aktarılıyordu. Ve tüm ihtiyaçlar karşılanıyordu.

BİR SANAT ESERİ

    Isparta’nın sembollerinden biri olan Mimar Sinan, dayanışmanın ve sevginin de mimarı. Bugün dahi her Cuma Sabah Namazı sonrası cemaate ve esnafa simit- çay ikramında bulunuluyor. Mimar Sinan Sakal-ı Şerif’e sahip ender Camilerden de biri.

    Mimar Sinan Camii, Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde inşa edildi. Isparta Valisi Firdevs Bey tarafından 1561 yılında yaptırıldı. Mimar Sinan’ın dünyaya bıraktığı 72’inci Miras durumda.

455 YILDIR İBADETE AÇIK

    Mimar Sinan’ın dünyaya miras bıraktığı 72’inci eser ile başlıyor.

     Şehir merkezinde kurulu olmasının yanı sıra birçok mimarisi ve sanatsal değeri ile de sembol Camilerden biri olan Mimar Sinan 500 cemaat kapasitesine sahip bir kurum

    Mimar Sinan’ın en önemli özelliklerinden biri havalandırma sistemi. Duvarlar 1 metreden fazla kalın durumda. Bu da Caminin yazın serin, kışın ise sıcak olmasını sağlıyor. Kubbe uzunluğu 25 metre.

    Firdevs Bey, yine vakfiyesinde her yıl Mevlit Kandili’nde Mevlit-i Şerif okutulmasını ve cemaate bal şerbeti ikram edilmesini istemiştir.

    Yapımı tamamlandığı dönemlerde Mimar Sinan Cami Bölgesi Tuz Pazarı olarak anılıyordu. Cami’nin pek bilinmeyen isimlerinden biri de bu: Tuz Pazarı Cami. Tarihi kaynaklarda bu pek geçmese de sözlü kültürden gelen bilgiler ışığında caminin bilinmeyen ismi bu şekilde anılıyor.

    453 yıldır ibadete açık olan cami yerli ve yabancıların da uğrak notası niteliğinde. Mimar Sinan, şehir merkezinin tam ortasında olmasının da avantajı ile Isparta’da en fazla cemaate sahip Camisi durumunda.

ISPARTA’DA MİMAR SİNAN’IN TEK ESERİ

    Mimar Sinan’ın Isparta’daki tek eseri olan Cami, Sakal-ı Şerif açısından da ilkler arasında yer alıyor. Zira Hz. Muhammed’in Sakal-ı Şerif’inin bulunduğu ender camilerden biri de Mimar Sinan 143 yıl önce Hicri 1300 yılında Ispartalı Paşa Seyfi Efendi Mimar Sinan’a Sakal-ı Şerif’i hediye etti.

    Sakal-ı Şerif Bayram günlerinin arifesinde ve mübarek gecelerin gündüzünde öğle namazından sonra cemaate ziyarete açılıyor.”

ŞAHANE MİMARİ: Mimar Sinan Camii İmamı Osman Akçil, duvarların 1 m olması nedeniyle yazın sıcak, kışın ise serinlik sağlandığını söylüyor.

KUBBE 25 M, HİÇ SÜTUN YOK: Akçil, Mimar Sinan’da Kubbe’nin 25 m; kaplamaların da ahşap eseri olduğunu ifade etti. Mimar Sinan’da hiç sütun yok.

SAKAL-I ŞERİF SAHİBİ: 143 YIL ÖNCE Ispartalı Paşa Seydi Efendi Mimar Sinan Camii’ne Hz. Muhammed’in Sakal-ı Şerif’ini hediye etti. Sakal-ı Şerif bayram günleri arefesinde ve mübarek gecelerin gündüzünde Öğle Namazı’ndan sonra ziyarete açılıyor.

KAYNAK: KÜLTÜR PORTALI

FOTOĞRAFLAR: MUSTAFA GÜRELLİ