5 Ekim 2024
Camiler

HAYRETTİN EFENDİ CAMİ – BADEMLİ – ÖDEMİŞ / İZMİR

  Halk arasındaki söylenceye göre, Beydağ’ın ‘Korga’ yöresinden Bademli’ye “Arapbaş” adında bir oymak gelir. Oymağın beldeye yerleştiği yere günümüzde Akçalı Mahallesi adı verilir. Arapbaş oymağı önderlerinin torunlarından Hacı Haliloğlu Hayrettin Efendi tarafından çarşının içine yaptırılan bu cami günümüzde tüm heybetiyle ayaktadır ve vakıf kayıtlarında kendi adıyla anılsa da halk arasında “Korga Camii ” olan bu yapı bir 17.yy eseridir.
    Kuzeybatısında üstü örtülü ve çatısını ağaç sütunların çevirdiği son cemaat yeri bulunur. Sol tarafta Arz Odası, bu odanın kuzeyinde avluda şadırvanı mevcuttur. Şadırvan ise Hafız Süleyman hayratıdır. Üst kat harim balkon çıkması işlemelidir. Ahşap tavan kiremit kaplı beşik çatıyla örtülüdür. Dış saçaklar Kurtuluş Savaşı’nda Yunan topçusunun hedefi olmuştur. Tek şerefeli minare caminin kuzey doğusunda yükselir. Minareye dikdörtgen planlı caminin içinden çıkılmaktadır.. 
  Hayrettin Efendi Camii geçtiğimiz yıllarda büyük bir restorasyon geçirmiş. Kadınlar mahfilinin yeni ahşap döşemeleri tamamlanmış. Girişin her iki yanında yer alan kadınlar mahfilinin alt kısımdaki sekilerin ahşap döşemeleri yeniden yapılmış. Ana ibadet mekânının ahşap döşemeleri ise doğu ve batıda mahfil hizasına kadar yenilenmiş. Kadınlar mahfilinin alt yüzündeki ahşap kaplamaların yüzeyine ve mahfili taşıyan ahşap ayaklara vernik sürülmüş ve pırıl pırıl olmuş. 
   Bundan başka caminin eskiyen alt ve üst kat pencerelerinin ahşap doğramaları birkaç açıklık dışında yenileri yapılarak orijinal yerlerine monte edilmiş. Kadınlar mahfilinin ahşap cumbasının, ahşap korkulukları aslına uygun hazırlanarak yerlerine takılmış. Mahfilin alt yüzeyleri verniklenmiş. Ana mekan taban döşemeleri mahfil döşemesine kadar giriş de dahil yenilenmiş. Alt kat pencereleri yeni ahşap doğramalarla desteklenmiş. Üst kat kadınlar mahfili balkon korkulukları da buna keza yenilenmiş.
  Mükebbire (büyük camilerde müezzinlerin, son cemaat yerlerinde namaz kılan halka, imamın tekbirlerini tekrar etmek üzere bulundukları yer) ye açılan kapıda komple yenilenmiş. Kâgir cumbanın üst kısmına ahşap doğrama yerleştirilmiş, dolayısıyla da orijinalinden uzaklaşılmış. Son cemaat yerine de yeni ahşap taşıyıcı direkler monte edilerek, üzerine tek kat vernik sürülmüş. 
   Bu ahşap taşıyıcılar arasında yer alan ayna kemer formundaki Bağdadiler batı-doğu yönünde ve kuzeyde (giriş cephesinde) tamamen yeniden elden geçirilmiş. Yenilenen saçak altı ahşap kaplamalarında yarım yuvarlaklardan oluşan kenar süslemeleri Koruma Kurulu tarafından tespit edilerek, yeni ahşap taşıyıcılar yerleştirilmiş, bu bölümdeki Bağdadiler tamamıyla yenilenmiş. Örtü sisteminin ahşap kaplamaları ise güney köşeden itibaren bütünüyle yeni vernikli olup dikkat çekmektedir. 

  Cami yenilenmiş haliyle günümüzde ibadete açık olup kullanılmaktadır. Caminin bahçesinde sol tarafta duvara bitişik bir çeşme kitabesi var, çeşmenin suyu akmıyor ama kitabe yerinde duruyor. Kitabede “Sahibül hayrat vel hasenad el Hacı Hafız Süleyman Sene 1088 Rabiulahir” yazmaktadır… Cami yapım tarihi ile ne kadar alakası var bilinmiyor. Çünkü Cami kitabesinde 1171 tarihi yer alıyor.. Bu tarihler Hicri yılına ait tabii ki..