GÜMÜŞLÜ CAMİİ / AMASYA
Yavuz Selim Meydanındadır. Gümüşlü Camii’nin ilk yapılışı İlhanlıların Amasya’ya hâkim oldukları döneme rastlar. Ahşap çatılı camiyi 1326’da Tâceddin Mahmud Çelebi yaptırmıştır. Geçirdiği depremlerden sonra bir kaç kez onarım görmüştür.
Kare planlı cami kesme taştan yapılmıştır. Son cemaat yeri ahşap direklidir. Beden duvarları üzerinde mekanı örten kubbeyi dış etkenlerden korumak amacı ile bir çatı ile örtülüdür.
Caminin kuzey batı köşesinde kesme taş kaide üzerinde silindirik minaresi yükselir. Giriş kapısı üzerinde dört satırlık yapım yazıtı bulunmaktadır.
‘’Şod temam in mescid cami bitevfik Huda
Der zeman’ı padişah-ı adil daniş-pezîr
İbtiday-ı in bina ba hayr-ı Ajmed beg bih’an
Lik tarihaş bud kad temine cami-i kebir’
“1419 depreminde yıkılan ahşap caminin yerine kârgir inşa edilen 39 cami kare plânlı ve üzeri kubbe ile örtülüdür. Yapıya, kuzeydoğu köşede sivri kemerli niş içindeki mukarnas kavsaralı taç kapıdan girilmektedir. Esas ibadet mekânı doğu ve batı duvarlarının arasına açılmış ve iki kat halinde devam eden galerilerle enine genişletilmiş, bu bölümlerin üzeri alt katta Bursa kemeri üst katta beşik tonozlarla örtülmüştür. Kuzeyde altı ahşap direk ile beş bölüme ayrılan son cemaat yerinin üzeri beş ahşap bağdadi kubbe ile örtülüdür. Orta bölüm yan bölümlere göre daha yüksek tutulmuş ve üzerine 1903 40 yılında üçgen alınlık yerleştirilmiştir. Mütevazı bir mimariye sahip yapının taç kapı köşelerine yerleştirilen sütunceler ile hareketlilik kazandırılmıştır.
