28 Mart 2024
Camiler

KÖPRÜLÜ MEHMET PAŞA CAMİ – SAFRANBOLU – KARABÜK

Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa tarafından (H.1072/M.1661) yaptırılmıştır.

Cami; Çarşı’da Çeşme Mahallesindedir. Yazıtı yoktur, ancak caminin bağlı bulunduğu Köprülü Mehmet Paşa vakfının mühründe H.1072/M.1661 tarihi bulunmaktadır. Muhtemelen camide 1661 yılında ibadete açılmıştır. Yine Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa tarafından gönderilen el yazması bir Kuran’dan caminin 1661 yılında ibadete açıldığı anlaşılmaktadır .

Cami tümüyle XVII yüzyılın özelliklerini belirgin bir şekilde ortaya koymaktadır. Avlusunda şadırvan, güneş saati ile kütüphane ve muvakkithane olarak müştereken yapılmış bina bulunmaktadır.

GÜNEŞ SAATİ VE MUVAKKİTHANE

GÜNEŞ SAATİ:

Köprülü Mehmet Paşa Cami’nin avlusundadır. Etrafı demir parmaklıklı muhafaza içindedir ve taş bir kaide üzerine oturtulmuştur. Arapça rakamlarla günün saatini gösterir. Onar dakikalık zaman dilimlerine ayrılmıştır. Mermere çakılı pirinç saçtan bir üçgen üzerinde yansıyan güneş ışığının gölge düşümüyle saati doğru olarak okumak mümkündür. Zaman içerisinde güneş saatinin üzerindeki ağaçlar budanırken, yukarıdan düşen bir ağaç dalı rakamları gösteren mermeri kırmıştır. Safranbolulu bir saatçi ustası olan Mustafa Yapıcı, mermer üzerindeki çizgi ve rakamları eski haliyle yaparak yerine oturtmuştur.

MUVAKKİTHANE:

Osmanlı döneminde Anadolu topraklarında sınırlı sayıda olan ve halkın zaman ve namaz vakitlerini öğrenmesi için yapılmış olan muvakkithanelerden bir tanesi de Safranbolu’da Köprülü Mehmet Paşa Cami avlusunun batısında yer almaktadır. Bu durum Safranbolu’nun Osmanlı dönemindeki öneminin en bariz göstergelerinden biri olarak değerlendirilebilir. Muvakkithanenin giriş kapısı üzerinde bulunan kitabeden yapının             H.1274/M.1863 yılında yapıldığı anlaşılmaktadır. Yapıya üç basamaklı taş merdivenle ulaşılmaktadır. Yapı iki yanda dikdörtgen bölüm ile bunların ortasında dikdörtgen girişten oluşmaktadır. Yapının ön cephesindeki kademeli düzenlemenin aksine arka kısmı tamamen düz bir duvardan ibarettir. Yan mekânlarda üçer dikdörtgen pencere ve aynalı kemerli giriş kapısının üzerinde dikdörtgen bir pencere bulunmaktadır. Muvakkithanenin ön cephe duvarları kesme yan ve arka duvarları moloz taşla inşa edilmiş olup üç sıra kirpi saçakla sonlandırılmıştır. Çatı biçimi kırma örtü malzemesi alaturka kiremittir.

KAYNAK: SAFRANBOLU TURİZM DANIŞMA BÜROSU