26 Eylül 2023
Camiler

GEDİK AHMET PAŞA (İMARET) CAMİİ – AFYONKARAHİSAR

   Günümüzde mevcut olmayan, ancak ilk yapıldığında külliye içinde yer alan imaret nedeniyle, halk arasında daha çok “İmaret Camii” ismiyle bilinmektedir. Hamam, medrese ve camiden oluşan bir külliyenin parçası olan cami, Fatih Sultan Mehmed Han’ın sadrazamlarından, Gedik Ahmet Paşa tarafından, 878 – 879 yılları arasında yaptırılmıştır (Aygen, 1973: 28). Karaman seferi sırasında inşa edilmiş olan binanın mimarı Ayaz Ağa’dır

   İlk inşa edildiğinde şehir merkezine mesafeli olması nedeni ile eleştiri odağı olan  yapı, günümüzde şehrin ortasında kalmıştır (Aygen, 1973: 30). Gerek ölçeği, gerek konumu ve gerekse tarihi değeri nedeniyle Afyonkarahisar İl Müftülüğü ve yerel yönetim tarafından “Merkez Camii” olarak nitelendirilmektedir.

  Caminin yapı özellikleri dikkate alındığında, orta kısmından büyük bir kemerle ikiye bölündüğü ve iki büyük kubbe ile örtülü olduğu görülür. Son cemaat mahalli cephede yerleştirilmiş olup beş buçuk kubbe ile örtülmüştür. Binanın iki yanında, sağ ve sol tarafına kütüphane ve hademe meşrutaları yerleştirilmiş bulunan büyük kemerli birer giriş mevcuttur. Ustalık eseri istaliktitlerle süslü olan bu girişlerin üzeri, üçer kubbe ile örtülüdür. Minberin tamamı beyaz mermerdendir

    Tek şerefeli minaresi, aralarına lacivert çiniler yerleştirilmiş  olan yivlerle süslenmiştir Cami ile ilgili en ilginç bulgulardan birisi, 1792 yılında yaşanan bir depremden sonra gerçekleştirilen tamiratla, 147 yıl sure ile hiç bakım görmeden 1939 yılına erişmiş olmasıdır. Gedik Ahmet Paşa (İmaret) Camii, Bursa üslubu ile klasik üslup arasında geçiş örneği olarak mükemmel bir eserdir.   Renkli mermer kapı takı, mihrabı, minberi ve 1477 yılında Hasan bin Abdüssamet tarafından yapılan iç nakışları ile inşa edildiği dönemin yüksek sanat eserleri arasında yer almaktadır.

KAYNAK: AFYONKARAHİSAR İNANÇ TURİZMİ