ŞEMSETTİN SİVASİ TÜRBESİ – SİVAS
Sivas Merkez Atatürk Mahallesindedir.
Beden duvarları kesme taştan inşa edilen türbe, dıştan sekizgen bir kasnağa sahip olup üzeri tek kubbe ile örtülüdür. Kubbe, üzeri yeşil sırlı, oluklu kiremitlerle kaplıdır.
Ünlü mutasavvıf, âlim ve şair Şemseddin Sivasî ile yakınlarının yattığı türbe “1564 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın vezirlerinden Koca Hasan Paşa’nın yaptırdığı Meydan Camisi’nin kuzeybatı yönünde, cami avlusu içinde yer almaktadır.
Beden duvarları kesme taştan inşa edilen türbe, dıştan sekizgen bir kasnağa sahip olup üzeri tek kubbe ile örtülüdür. Kubbe, üzeri yeşil sırlı, oluklu kiremitlerle kaplıdır.
Türbe iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda Şeyh Şemseddin Sivasî’nin sandukası, ikinci kısımda aile fertlerine, torunlarına ait yirmi adet sanduka bulunmaktadır.
Türbe kapısı üzerinde dört mısralık bir manzumeden türbenin 1600 yılında yapıldığı öğrenilmektedir. Kitabe şöyledir:
“Şehr-i Sivas içre cânâ iş budur
Şeyh Şemsüddin-i Kutb’un meşhedi
Didi Fevrî künbedi târihini
Nûr ile olsun musaffâ merkadi”
Şemseddin Sivasî Türbesi’nin yanında yakınları medfundur. Bunlara ait kitabeler türbe penceresi üzerindedir.
BİRİNCİ KİTABE:
Pişvâ-yı ehlibalvet reb-nümâ-yı sâlikin
Şems-i sâni Ahmed-i Sûzi azîz-i kâm-bin
Aşk-ı Hakla zâhir ü bâtın idüb tekmîl-i zât
“İrci’i” emriyle şimdi kurba oldı vâsılîn
Şâd ola rûb-ı revânı mûnis-i nûr-ı Hudâ
Himmeti sâliklerine ola memdûd-ı karîn
Târihin menkûtla üçler çıkup itdi nidâ
Tekye-i dârü’s-selâma Sûzî oldu post-nişin 1246 (1830–1831)
İKİNCİ KİTABE:
Gûş idince “irc’i” emrini çün ol zât hemân
Azm-i Firdevs eyleyüp buldı hayât-ı câvidân
Geldi bir er söyledi târihini kılda tamâm
Tekye-i dâr-ı bekâya kıldı pehlûyı revân 1254 (1838–1839)
Birinci kitabede ismi geçen Ahmed Sûzî Şemseddin Sivasî’nin yakınlarındandır. Sivas’ta postnişîn idi, yüksek dersleri Hamdi merhumdan aldı ve tasavvufu da Abdülmecid Efendi’den öğrendi. 1246 (1830–1831) senesinde vefat etti. Sûzî mahlaslı divanı basılmıştır. Bundan başka “Kaside-i Bürde” tercümesiyle “Sulûknâme” isminde iki eseri daha vardır.
Şemseddin Sivasî Türbesi yanında Sivas Valiliğinde bulunmuş olan Ali Aşkar Paşa’nın annesinin sandukası vardır. Pencere üzerindeki üçüncü kitabe şöyledir:
Hazret-i Aşkar Ali Paşa civârı Şemsde
Mâderine türbe yapdırdı becâ firdevs ola
Yazdı cevher-dâr târih-i duâ-gûyı Nazîf
Türbe yapıldı Rukiye Hanım’a firdevs ola 1264 (1847–1848)”, (Hikmet Denizli, Sivas Tarihi ve Anıtları, Sivas 1998, s. 127-129)
YAPILAN ONARIMLAR: 2002 yılında onarımı yapılmıştır. Mezar sandukaları düzenlenmiş, üst örtü değiştirilmiş ve taş temizliği yapılmıştır.
KAYNAK: SİVAS KÜLTÜR ENVANTERİ
