TARTAN KONAĞI – KARAMAN
Tartan Konağı , Tartan Evi olarak’ta bilinir.Topucak Mahallesi, Tartan sokakta yer alan ev iki katlı inşa edilmiştir. Yapı dar bir sokak içindedir. İki katlıdır. Alt katta daha çok günlük yaşantıya karşılık verebilecek bölümleri yer almaktadır. Bunlar mutfak, kiler ve buzhane gibi mekânlardır. Esas oturma yeri üst katta bulunmaktadır. Alt ve üst katların planlan çok az farklarla birbirine benzer. Alt kata, taşları Karaman’a 37 Km. uzaklıkta bulunan Binbirkilise’den getirilmiş taşlardan yapılmış büyük bir kapıdan girilir. Kapının bağlantı taşlan üzerinde bir ejder başı yer almaktadır. Bu kapıdan birinci katın salonuna geçilir. Sağda ve solda oturma odaları yer alır.
Üst kata önce 6 basamaklı tek merdivenden sonra sağlı sollu iki merdivenden çıkılır. Tartan evinde plan haç biçimi arz etmektedir. Sofanın köşelerinde alt ve üst katta birer oda yer alır. Dış yüzey san samanlı çamurla sıvanmış. iç yüzeyler saç kılı, yumurta gibi maddelerin çamura karıştırılmasıyla sıvanmıştır. Dam malzemesi kamış üzerine toprakla sıkıştırılmıştır.
Yapı içindeki tüm kapı yüzleri kiriş ve tablalı denilen kare formlu ahşap malzeme ile yapılmıştır. Sofanın tavanları güneş ışıklıkları biçiminde düzenlenmiştir. Sofanın tavan eteklerinde Sultan Ahmet, İstanbul Kız Kulesi, Köşk, yandan çarklı vapur, Dolmabahçe Sarayı, yelkenli ve devrin silahlarının resmi yapılmıştır. Üst katta solda 1. ve 2. odalarda bir alçı aynalık yer alır. Bu aynalıkların üzeri bitkisel motiflerle işlenmiştir. Yapının tamamında boş kalan her yer mutlaka ahşap bir dekorasyonla ya da renkli boyalarla motiflendirilmiştir.
Yapı plan ve süsleme olarak İstanbul evlerine benzemektir. Yapıdaki süslemeler, Karamanoğlu dönemine ait bir yapı olan Dikbasan (fasih) Camisi iç süslemeleriyle benzerlik gösterir.
Kaynak: Tarihim Cebimde