JANDARMA BİNASI – SİVAS
Sivas İl Merkezi, Hükümet Meydanı’nda İl Jandarma Dairesi Binası olarak işlevini sürdürmektedir.
Batı ve kuzey yönünde uzanan yapılının planı L biçimindedir. Her iki kolun birleştiği köşe, yapının ağırlık noktasını teşkil etmektedir. Bu köşede yapı üç katlı bir biçimde düzenlenmiş kademeli olarak; üçüncü katta tek mekan, ikinci katta bu tek mekanın yanlarında ikişer mekan eklenmiş; zemin katta ise kollar tek katlı ve çok mekanlı olarak uzanmıştır. Yapı köşeden kademeli olarak yükselmektedir.
Yapı, kolların kesiştiği köşede sekizgen olarak düzenlenmiş, üç kattaki mekânlar da bu plan düzeninde tertip edilmiştir. Sekizgenin güney yönünde asıl girişi bulunmaktadır. Arazinin meyili nedeni ile yapıya bu yüzden taş merdivenlerle çıkılmakta iken daha sonra bu giriş kapatılmıştır. Bugün binaya köşenin iç tarafındaki kapıdan girilmektedir. Sekizgen planlı köşe kulesi denilebilecek yapının ikinci kat güney penceresi altında, silmelerle çerçevelenmiş alınlık içinde yapım kitabesi bulunmaktadır.
Kitabeye göre 1326 H (1908) yılında Vali Reşit Akif Paşa zamanında jandarma dairesi olarak inşa edilmiştir. Kitabe üç satır olup birinci satırı kazınarak silinmiştir.
Yapının tamamı kesme taştan inşa edilmiş olup ahşap çatılı ve üzeri saçla kaplıdır. İçeriden ise köşe kulesini meydana getiren hacimlerin tavan ve tabanı ahşaptır. İkinci kattaki odanın tavanı önemli almasa da süslüdür.
Yapıyı aydınlatan pencereler; dar ve uzun, basık kemerli, demir parmaklıklıdır. Batı ve kuzey kolu üzerinde sıralanan odalar arasında, bugün kapatılmış olan kapı yerleri görülmektedir. Kolların kesiştiği köşede, sekizgen planlı kulenin güney ve doğu yönünde, sekiz dilimli kemere sahip birer açıklık bulunmaktadır. Bu açıklıkların sekizgen planlı mekanı daha çok aydınlatmak ve cephelerde hareketi sağlamak amacı ile yapıldığı düşünülebilir. Bu açıklıklara birer pencere yerleştirilmektedir. Yapının iç cephesi ise sonradan sıvanmış yuvarlak ve basık kemerli kapı ve pencerelerin taş söveleri sıvanmamıştır.
KAYNAK: SİVAS KÜLTÜR ENVANTERİ
