APOLLONİYA TİYATROSU – KUTSAL ALAN – GÖLYAZI – NİLÜFER / BURSA

Zambak Tepe’nin doğu yamacında Uluabat Gölü’nü görecek şekilde konumlanan alan, kireçtaşı ana kayanın doğu yüzü tıraşlanarak oluşturulmuştur (Resim. 5). Bu noktada yaklaşık 3,60 m. yüksekliğinde dikey bir yüzey kazanılmıştır. Yüzeydeki taşçı işlemleri hâlen izlenmekle birlikte, değişik boyutlarda üç adet adak nişi de görülmektedir. Nişlerden büyük olanın (N1, 36/27 cm.) çevresi kazıma yöntemiyle mezar steli şeklinde işlenmiş ve çizgilerin bir kısmı N2 (27/16 cm.) nişin sınırını oluşturmuştur. Ara noktadaki bu düzensizlik, stel izlenimi veren çizgilerin daha sonra eklendiğini göstermektedir. Ayrıca küçük boyutlardaki N3 (8/6 cm.) nişin tabanı diğer nişlerin tabanlarından 9 cm. yüksekte yer almaktadır. Böylece üç nişin birbirinden farklı zamanlarda, taş yüzeyine işlendiği düşünülebilir. Yüzeyde nişlerden başka 6/6 cm. boyutlarında kenet deliğine benzer bir girinti de bulunmaktadır.
Nişlerin üst bölümleri yarım daire şeklinde sonlanmaktadır. Ayrıca her nişin derinliği genişliğinin yarısı olacak şekilde oyulmuştur. Büyük nişin çevresindeki çizgiler, bir alınlıklı mezar stelinin dış hatlarını verecek niteliktedir. Arşitrav bölümünü belirleyen iki paralel çizgi ve yan akroterler, diğer stellerde ve kaya anıtlarında da görülen özelliklerdir. Nişlerin bulunduğu kaya blokundan 20 m. güneyde başka bir ana kaya, köşe yapacak şekilde tıraşlanmıştır. Böylece iki kaya bloku arasındaki yaklaşık 25/7 m. boyutlarındaki alanın, kutsal törenler için kullanıldığı düşünülebilir. Ayrıca tıraşlanmış kaya yüzeylerinin bu alanın hemen önünden geçen stabilize yol ile kesilmiş olması alanın çok geniş olduğunu ve teraslar hâlinde göl kıyısına kadar ulaştığını düşündürür. Bu durumda tespit edilen yüzey ve nişler kutsal alanın en üst noktasını oluşturmuş olmalıdır.
stadion
Zambak Tepe’nin kuzey yamacındaki yapı Lé Bas tarafından çizilen kent planında da gösterilmiştir. Önceki yıllarda tarafımızdan gerçekleştirilen ziyaretlerde ise tamamı tahrip edilmiş olan antik kentin stadion alanının Gölyazı Beldesi’nin toprak zeminli spor sahası olarak kullanılmaktadır (Resim: 6). Buna karşın stadiona ait kireçtaşı oturma bloklarının yerleştirildiği ana kaya yataklar görülebilmektedir. Oturma bloklarının büyük bölümü Geç Antik Dönemde ada yerleşimini çevreleyen surun inşasında kullanılmıştır. Az sayıdaki blok ise yapının yakınında tespit edilmiştir Tiyatro Tiyatro Zambak Tepe’nin güneybatı yamacına, modern yerleşime dönük şekilde inşa edilmiştir. Çapı 75 m. olan caveasının yaklaşık 4000 kişi kapasiteli olduğu sanılmaktadır. Tiyatronun blokları stadionda da olduğu gibi geç dönem surunda kullanılmıştır. Araştırmalarda kuzey parados duvarının iyi korunmuş olduğu tespit dilmiştir. Ayrıca sahne binasının bulunması gereken noktada oluşan yüksek toprak yapısı ve yoğun bitki örtüsü burada sahne binasına ait izlerin varlığını düşünmemize neden olmuştur.
Kaynak : KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü