GAZİ OSMAN PAŞA MÜZESİ – TOKAT
Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa’nın bal mumu heykeli, Osmanlı ve Rus askerlerinin üniformaları, dönemin mekteplerinde okutulan kitaplara yer verilen müze, Paşa’nın vefatının 115’inci yılı dolayısıyla 5 Nisan 2015’te ziyarete açıldı. Devegörmez Mahallesi’ndeki Atatürk Evi’nin kuzey bitişiğinde 1900 yılında inşa edilen tarihi konak, İl Özel İdaresi tarafından birkaç sene önce satın alındı. Tarihi konak, 2010’da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edildi ve geçen yılın ilk aylarında burada Gazi Osman Paşa Plevne Müzesi’nin kurulması için İl Özel İdaresi tarafından çalışma başlatıldı. Bir süre sonra belediyeye devredilen 300 metrekarelik konak, yaklaşık bir yılda müze haline getirildi. Gazi Osman Paşa’nın vefatının 115’nci yılı dolayısıyla açılan müzede, Paşa’nın Çorum’da yaptırılan bal mumu heykeli, Osmanlı ve Rus askerlerinin üniformaları, Plevne Savaşı’nın canlandırıldığı alan ile Osmanlı mekteplerinde okutulan bazı kitaplar bulunuyor. Tokat’ta 1832 yılında doğan Gazi Osman Paşa, Askeri Rüştiye, Askeri İdadi ve Mektebi Harbiye okullarını bitirerek Osmanlı Devleti’nde çeşitli görevlerde bulundu. Paşa, 1877’deki Osmanlı-Rus Savaşı’nda büyük başarı gösterdi ve mareşalliğe yükseltildi. Sırp Ordusu karşısında alınan yenilgiden sonra Ruslar tekrar Osmanlı’ya savaş ilan edince Vidin ve Rahova’yı savunmakla görevlendirilen Osman Paşa, bunun üzerine Tuna’ya ilerleyerek Plevne’yi ele geçirdi. Osman Paşa, Rus ve Romanyalı askerlerden oluşan büyük ordunun Plevne’yi kuşatması karşısında yaklaşık 5 ay süren ve dünya çapında askerlik uzmanlarını şaşırtan büyük bir savunma yaptı fakat savaşırken yaralandı ve esir düştü. Rus Çarı 2’nci Aleksandr, bu büyük Türk askerine saygı gösterip kılıcını almadı. İstanbul ‘a dönünce de Sultan 2’nci Abdülhamid, Osman Paşa’ya “gazi” unvanını verip kılıç hediye etti. 2’nci Abdülhamid döneminde siyasi görevlerde de bulunan Paşa, 5 Nisan 1900’de vefat etti ve vasiyeti üzerine cenazesi Fatih Sultan Mehmed’in türbesinin yanına defnedildi. Gazi Osman Paşa’nın doğum yeri Tokat’ta, anıtının yanı sıra adını taşıyan stadyum ve cadde bulunuyor. Ayrıca kentteki üniversiteye ve bazı okullara da adı verilen Paşa, her yıl 5 Nisan’da düzenlenen törenlerle anılıyor.
Kaynak: Tokat Belediyesi
Fotoğraflar: Mustafa Gürelli
