ÇARŞI CAMİİ – HACIRAHMANLI / MANİSA
Manisa’nın Saruhanlı ilçesine bağlı Hacırahmanlı kasabasında bulunan Çarşı Camii’ndeki ibretlik olay herkesi şaşırtıyor. Kurtuluş Savaşı’nda söz konusu camiye 5 kilometre mesafedeki Mütevelli kasabasının Cibilli tepesine yerleşen Yunanlılar, 8 Eylül 1922 Cuma günü saat 12.30’da Hacırahmanlı kasabasına bombalı taarruza geçiyor. Bu bombalardan biri Çarşı Camisi’nin 2. katına isabet ediyor. İşte ibretlik olay bundan sonra yaşanıyor. Kasabasının başka yerlerine düşen bombalar patlıyor; ancak bu camiye isabet eden ise patlamıyor. Yaklaşık 80 santim metre kalınlığındaki asırlık caminin duvarına giren top mermisinin patlamaması o gün camide bulunan cemaatin kurtulmasına neden oluyor. Merminin isabet ettiği duvarın etrafında hafif çatlaklardan başka hasar bulunmuyor. 1922 yılında beri de mermi caminin duvarında ibret olsun diye bekletiliyor. Cami cemaati ibretlik olayı Allah’ın takdiri olarak yorumluyor. Çarşı Camisi’nin duvarında ise şu ifadeler yazılı: “Kurtuluş Savaşı’nda Mütevelli kasabasının Cibilli tepesine yerleşen Yunan işgal kuvvetleri bataryası tarafından 8 Eylül 1922 Cuma günü saat 12.30’da Hacırahmanlı kasabasına bombalı taarruza geçilmiştir. Bu bombalardan birisi Çarşı Camisi’nin 2. katına isabet etmiştir. Yüce Allah’ın takdiri bu bomba, duvara girip patlamamıştır.” Bu yüzden camiye Gazi ünvanı verilmiş. Camiye Gazi Cami de deniliyor.
Hacı Rahmanlı merkez Çarşı cami 1901 yılında yapılmıştır. Tek şerefeli minaresi 1946 Abdullah Karaman tarafından onarılmıştır. Kırma çatısı kiremit ile kaplı ahşap döşemeli bir camidir. Yakın zamanda restore edilmiştir. Mihrap alçı süslemeleri ile ahşap minber işçiliği dikkat çekmektedir.
Caminin ön kısmında son cemaat yeri bulunmakta, dışarıdan (kuzey cephesinde) ana giriş kapısının sağında ve solunda bulunan sivri kemerli açıklıklar dönemine özgü parmaklıklar arası camla aydınlanma sağlanmıştır. Üstteki pencereler kafesli ve küçük, doğu cephelerdeki ana pencereler dikdörtgen formludur. Harim kısmında mihrabı özgün olup kadınlar mahfiline kadar ahşap tavanın mihrap önüne rastlayan orta kısmında rozet şeklinde süslemesi, tavan boydan boya kenar süslemesi ile çevrilmiştir. Kadınlar mahfili, son cemaat yerinin üzerinde yer almakta, bu kısımdan harimi ayıran duvar üzerinde ahşap direklerle oluşturulmuştur.
Camii bahçesinde şadırvan müştemilatı ve eski köy evi niteliği taşıyan bir yapı ve wc bulunmaktadır.
Kayna: Kültür Portalı
Fotoğraflar: Mustafa Gürelli