29 Mart 2024
Kaleler

NEVŞEHİR KALESİ – NEVŞEHİR

    Nevşehir Kalesi, Kapadokya’nın kalbi Nevşehir’de yer alıyor. Nevşehir kent merkezinin güneybatısındaki bir tepe üzerinde kurulu olan Nevşehir Kalesi’nin yapılış tarihi kesin olarak bilinemiyor.

   Nevşehir’in ilk yerleşim yerinde, sağlam bazalt kütleli bir tepenin üzerinde bulunan kale, Osmanlı döneminde ise Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından onarılmış. 12. yüzyılda Selçuklular döneminde, Bağdat’a giden kervan yolunun korunması amacıyla inşa edildiği düşünülen kale, Cumhuriyet döneminde ise onarım görmüş.

Sur duvarları halen sağlam durumda bulunan Nevşehir Kalesi’nin inşa malzemesinde kesme taş ve moloz taştan kullanılmış. Beşgen planlı olan kalenin sur duvarları dört burçla takviye edilmiş. Üzerinde 42 mazgalı bulunan kalenin ön ve arkasında iki ayrı giriş kapısı bulunuyor. Kitabesi günümüze dek ulaşamayan ve bu nedenle yapım tarihi kesinlik kazanamayan yapı, son olarak 1966-1979 yıllarında onarılmış.

Ovaya hâkim bir noktada bulunan Nevşehir Kalesi’nin Selçuklu zamanında Bağdat’a giden kervan yolunun korunması amacıyla inşa edildiği tahmin edilse de, yapı olarak Bizans mimari üslubuna ait olduğu görüşü de var. Savaşlardaki kuşatmalar sırasında su ihtiyacının karşılanabilmesi için, kale içinden ovaya kadar inen bir tünel olduğu, bu tünelin sonradan kapandığı rivayet ediliyor. Üçüncü derece arkeolojik sit alanı ilan edilen Nevşehir Kalesi çevresindeki 11 mahalleyi içine alan kazı çalışmaları sırasında yeraltı şehri bulunmuştu. Hz. İsa’nın göğe yükselişini tasvir eden fresklerin bulunduğu ve Ortodokslar açısından önemli bulgular içeren tarihi kiliseye ulaşılan yer altı şehrinde, yakın tarihte de beşinci ve altıncı yüzyıla tarihlendirilebilen kayadan oyma manastıra rastlandı.

KAYNAK: GEZİ EVRENİ