LALA PAŞA CAMİ ÇEŞMESİ – MANİSA
Çeşme, Manisa Lalapaşa Mahallesi Ada: 106 Parsel: 4 de 3728 Sokak (Lale Sokak) üzerinde Lala Pasa Camisi’nin avlusunun kuzey batısında konumlandırılmış çeşmenin yan ve arka cepheleri bahçe avlusu içerisine alınmış durumdaydı. 2011 yılında cami ve çevresinde gerçekleştirilen düzenlemeler sırasında çeşmenin batısına eklenmiş bahçe duvarı kaldırılmıştır.. Eski bir fotoğrafında cephesi sıvalı olan çeşme günümüzdeki görünümünü 1990’lı yılların başı ile 1995 yılları arasında yapılmış olan onarımda kazanmış olmalıdır.
Tek cepheli, depolu çeşme, 284 cm. genişliğinde, 179 cm. derinliğinde ve 290 cm. yüksekliğindedir. 68 cm. derinliğinde sivri kemerli bir nişe sahip olan çeşmenin üzeri, düz betonarme bir çatıyla örtülüdür. Ayrıca bu çatı dışa doğru çıkıntı yaparak saçak görevini de üstlenmiştir. Çeşmenin biri niş içerisinde diğeri de kuzey yan duvarı üzerinde olmak üzere iki adet hazne kontrol penceresi vardır. Çeşme ön cephesinde üç sıra tuğla ile bir sıra taşn kullanıldığı almaşık duvar örgüsü dikkati çekmektedir. Çeşme nişi ve diğer cepheler sıvalıdır. Sivri kemerde düzgün kesme taş malzeme kullanılmıştır. Burada kullanılan taşların arası betonarme sıva ile belirginleştirilerek tuğla görünümü verilmiştir. Bu özelliği ile Attar Ece Camisi avlusundaki çeşmenin kemeriyle benzerlik gösterir. Ayrıca sivri kemer bir sıra tuğla dizisi ile çevrelenmiştir.
Çeşme nişi duvarında yuvarlak kemerli yüzeysel bir niş içerisinde demir bir boru vardır. Günümüzde işlevini sürdüren çeşmenin suyu bu nişin hemen altındaki musluktan akıtılmaktadır.
Orijinal olmayan yalak, betonarme malzemeden yapılmış olup çeşme nişini tam ortalamamaktadır. Çeşme üzerinde kitabe yoktur. i. Gökçen’in vermiş olduğu cami ile ilgili H. 977/ M.1569 tarihli vakfiye özetinde çeşme ve çeşmenin giderleri ile ilgili bir bilgi mevcut değildir. Çeşmenin yakınındaki cami 1569-70 yıllarında inşa edilmiştir. Çeşmenin cami ve avlu duvarı ile bir bağı yoktur. Yapının cami ile aynı tarihlerde yapılmış olabileceğini söylemek güç olsa da cephe özellikleri dikkate alındığında XVI. yüzyıl sonları ile XVII. yüzyıl ortalarında yapılmış olabileceğini belirtmek şimdilik uygun olacaktır.
KAYNAK: Sipil’den Manisa’ya Ab-ı Hayat Manisa Çeşmeleri