31 Ekim 2024
Çeşmeler

AYASOFYA ÜÇYÜZLÜ ÇEŞMESİ – İSTANBUL

    Üç Yüzlü Çeşme, Soğukçeşme’den Sultanahmet’e çıkarken Alemdar Caddesi üzerinde (Yerebatan Sarnıcı karşısı park önü), Ayasofya’nın önünde müstakil bir adacığın köşesindeki bu çeşme, ortadaki büyük, iki yanındaki daha küçük, üç çeşmeden oluşan bir yapıdır.

   Mimar Kemaleddin ve Vedat Beylerin ekolünün izlerini taşıdığı gibi ortadaki büyük çeşmenin kemeri üzerinde V. Mehmed’in tuğrası bulunduğuna göre onun bir hayır eseri olarak kabul edilir.

   Çeşme kesme mermerden, ayna taşları yekpare mermer olup az derin kemerlidir. Tekkeler kemerlerin altına rastlar. Başkalarında olduğu gibi dışarıya bir çıkıntı teşkil etmez.

Çeşmelerin kemerleri ve ayna taşları üzerinde Besmele ve çeşitli ayetler görülmektedir.

1911 tarihlidir.

Sağ Üst Kitabesi;

“Vece’alnâ mine-lmâ-i kulle şey-in hayy(in)” (el-Enbiyâ / 30)

(Diri olan her şeyi sudan meydana getirdiğimizi görmediler mi? Hâlâ inanmayacaklar mı?)

Orta Kısım Kitabesi;

“Ve yuskavne fîhâ ke/sen kâne mizâcuhâ zencebîlâ(n)” (el-İnsân / 17)

(Orada kendilerine, katkısı zencefil olan içecekle dolu bir kâseden içirilir.)

Sol Üst Kitabesi;

“Ve sekâhum rabbuhum şerâben tahûrâ(n)” (el-İnsan / 21)

(Rableri onlara tertemiz bir içecek içirecektir.)

Çeşmenin Üstündeki Kitabesi;

“Aynen fîhâ tusemmâ selsebîlâ(n)” (el-İnsan / 18)

(Orada bir pınar ki ona “selsebil” adı verilir.)

Kaynak: Kültür Envanteri

Fotoğraflar: Mustafa Gürelli