MUSTAFA AĞA (CAMİİ KEBİR) CAM İ – YEŞİLYURT – MALATYA
Hıroğlu Mahallesinde bulunan camii, boyuna dikdörtgen planlı mihraba paralel beş sahınlı, üzeri tonozla örtülüdür. Orta alanda iki yandan duvarla bitişik dörder sıradan toplam on iki kare ayak üzerinde, doğu – batı doğrultusunda düzenlenmiş sivri kemerler üzerine oturtulmuş bir düzenleme göstermektedir. Yapı 310 m2 alan üzerindedir. Mihrap önü kubbesine yer verilmiştir ancak bu kubbe caminin kütlesel boyutu ile uyuşmayan oldukça küçük bir şekilde yapılmış, doğrudan kıble yönünde, kıble duvarı üzerine kuzey tarafta ise ayak üzerine oturtulmuştur. Basit nişli taş mihrabın üzerinde pencereye yer verilmiştir. Minber ahşaptan olup herhangi bir sanatsal özellik taşımamaktadır.
Yeşilyurt Cami-i Kebir’in ana kapısının üstündeki kitabede şunlar yazmakta:
İlahî sen ivezlerin ver bu hayrat ehline ki hayratın kabul edüp
Cinanı eylegil ihsan keremler eyle hem ya Rab ki ihsan eyleyüp gufran
Gurretü’l ayn ismidir ismi azâb etme eye Süphan ki hayrat etmeye yârânın gücü yetmez ânın
Lâkin, senin lütf-ü kereminden şüru etti eya Mennan
İlâhi, bu hayratın sahibi daim said olsun
Varıp cennet makamına cehennemden baid olsun
Sahibü’l hayrat Şeyhzade el Hac Hüseyin Ağa 1221 (Bu tarih, caminin ikinci kez yapıldığını göstermektedir.)
Ana kapının doğusunda, son cemaat yerinde bulunan mihrabın üzerindeki kitabede ise:
El Hac Muhammed El Hac Osman Hicri 1169 (Miladi 1753)
Fetedallahü Melaiketi ve Hüve Kaimu Musalli fi mihrab
El Hac sahibü’l hayrat Hacı Musdafazade El Hac Abbas Ağa Hicri 1169 (Miladi 1753) Son onarım 1971 yazıyor.
Caminin içerisi yuvarlak kemerli büyük tutulmuş güneyde üç, doğuda dört, batıda beş pencere ile aydınlatmıştır. Kuzey tarafta giriş kapısından sonra gelen sahının üzerine ahşap bir kadınlar mahfili yerleştirilmiştir. Yeşilyurt Merkez Camii kırma çatılı alaturka kiremitlidir. Eğimli bir zemin üzerine inşa edildiği için son cemaat yerine oldukça uzun bir merdivenle çıkılır. Üç gözlü sivri kemerli, iki yandan kapalıdır. Üzeri tabla betonla kapatılmış olmasına karşın üst örtünün harim kısmı gibi orijinalde tonozla kapatılmış olduğu düşünülmektedir. Son cemaat yerinde istiridye yivli bir mihraba yer verilmiştir. Harime kısmına giriş sivri kemerli bir niş içerisine alınmış basık kemerli çift kanatlı ahşap bir kapı ile sağlanmaktadır. Minareye giriş son cemaat yerindeki bir merdivenle sağlanmaktadır. Minarenin kare kaidesi caminin beden duvarları ile aynı yükseklikte tutulmuştur. Minare silindir gövdeli, şerefesi mukarnaslı, korkuluğu ve külahı taş ile örülmüş, petek bölümü kısa tutulmuş kesme taş ile örülmüş yüksek bir minaredir. Cami Moloza taş malzeme ile örülmüş içten ve dıştan beton sıva ile sıvanmıştır. Önünde sonradan yapılmış basit tarzda bir şadırvanı vardır.
04.03.2009 tarih ve 1173 sayılı Koruma Kurulu kararına istinaden restorasyonu gerçekleştirilmiştir
KAYNAK: MALATYA KÜLTÜR VARLIKLARI ENVANTERİ
