26 Nisan 2024
AVRUPA GEZİLERİM

SELANİK – YUNANİSTAN

   Selanik Yunanistan’ın ikinci en büyük kentidir. Makedonya bölgesinin Yunanistan içinde kalan kesiminin başkentidir. Selanik şehri Osmanlı ve Bizans imparatorluklarının ikinci önemli şehiri olarak altın dönemlerini yaşamıştır. Selanik şehir merkezinde yaklaşık 300 bin kişi yaşamaktadır. Bu nüfus Selaniğe bağlı köyler ve yerleşim birimlerinin de eklenmesiyle 800 bin’e ulaşmaktadır. Metropolitan Selaniğin nüfusu 1 milyon 100 bin’dir. Selanik Balkanların İstanbul’dan sonra başkent olmayan şehirler arasında en büyük ikinci şehridir. Selanik aynı zamanda Yunanistan’ın ikinci büyük ekonomik, endüstriyel ve ticari merkezidir. Festivaller, hareketli yaşam tarzı ve sanat etkinlikleri sayesinde Selanik Yunanistan’ın kültürel başkenti olarak tanımlanmaktadır. Selanik uluslararası ticaret fuarı ve Selanik Uluslararası film festivali bu etkinliklerden sadece ikisidir.

Selanik şehrinin bilinen tarihi 2 bin yıldan uzun bir süreyi kapsamaktadır. Romalılar döneminde önemli bir metropolis, Bizans döneminde imparatorluğun en önemli ve en zengin ikinci şehri olmuştur. Ayrıca Osmanlı döneminde de büyük önem teşkil etmiştir. Selanik şehrinde birçok Romalı, Osmanlı ve Yahudi yapılarına rastlamak mümkündür. Şehrin en önemli üniversitesi Aristotales üniversitesidir. Üniversite aynı zamanda Balkanların en büyük üniversitesidir.

Birçok tarihi kültürün kaynaştığı Selanik şehri aynı zamanda oldukça popüler bir şehirdir. Her yıl milyonlarca turist şehri ziyaret etmektedir.

SELANİK ADININ KÖKENİ

Selanik şehrinin adı Yunanca Thessalos ve Niki kelimelerinin birleşiminden gelmektedir. Ve Thessalian Zaferi anlamına gelmektedir. Adını Makedon prenses aynı zamanda Büyük İskender’in kız kardeşi Thessalonike ‘den almaktadır. Kral Filip kızının thesally’de alınan büyük zafer günü doğması üzerine kızının Thesallonike olarak yani Thesallonian Zaferi olarak adlandırılmasını buyurmuştur. Modern Yunanca’da şehir Θεσσαλονίκη (Thessaloniki) olarak adlandırılmakta, Türkçe gibi diğer dillerde de bu isimin farklı varyasyonları kullanılmaktadır. Selanik gündelik yaşamda Saloniki olarak da adlandırılmaktadır.

SELANİK ŞEHRİNİN TARİHİ

 Selanik zengin bir tarihi mirasa sahiptir. Antik çağdan, Roma imparatorluğuna, Bizans’tan Osmanlı İmparatorluğuna ve nihayetinde modern Yunanistan’a kadar aralıksız varlığını sürdürmüş ve bu süreçte hep zengin bir ticaret şehri olmayı başarmıştır.

ANTİK ÇAĞDAN ROMA DÖNEMİNE SELANİK

M. Ö. 315 yılında Makedon kralı Kassander tarafından antik şehir Terma yakınlarında kurulmuştur. Kassander şehre eşinin, Büyük İskender’in kızkardeşi, adını vermiştir. Makedon krallığı içerisinde şehir otonomluğunu korumuş ve kendi parlamentosuna sahip olmuştur. Zamanla Makedonya’nın en önemli kenti olmuştur. M.S. 168 yılında Makaden krallığının yıkılması ile kent Roma Cumhuriyetinde bağımsız şehir olarak varlığını sürdürmüştür. Yine bu dönemde inşa edilen Roma ticaret yolları sayesinde kent önemli bir ticaret merkezi olmuştur. Sonraları şehir Roma imparatorluğu içerisindeki Yunanistan eyaletinin başkenti olmuştur. 476’da Roma İmparatorluğunun çöküşüyle Selanik Doğu Roma İmparatorluğunun ikinci büyük ve önemli şehri olmuştur. Roma İmparatorluğu döneminde ayrıca Hristiyanlığın yayılmasında önemli bir merkez olmuştur.

BİZANS DÖNEMİNDE SELANİK

Bizans İmparatorluğunun ilk günlerinden itibaren Selanik, imparatorluğun büyüklük ve zenginlik bakımından İstanbul’dan sonra ikinci büyük şehri olmuştur. 14. yy’da şehrin nüfusu 100 binleri geçmiştir. Bu dönemde Selanik aralıklarla Avar ve Slav saldırılarına ve işgallerine maruz kalmıştır. Zamanla Slavlar Selanik çevresindeki halkla karışıp Selaniğin kültürel zenginliğine karışmışlardır. 904 yılında şehir Araplar tarafından işgal edilip kısa süreliğine Arap egemenliğine girmiştir. 12. Yüzyılda Selanik gittikçe zenginleşmiş ve önemini artırmıştır. 1204 yılında 4. Haçlı seferleri neticesinde şehir İstanbul’la beraber haçlılar tarafından işgal edilmiştir. 1224 yılında Epirus Despotu tarafından Selanik haçlıların elinden alınmıştır. Sonraki süreçte Selanik Bulgarlar tarafından işgal edilmiş kısa bir süre sonra tekrar Bizans egemenliğine girmiştir. 1342 yılında Selanik şehirde yaşayan tüccarlar ve alt sınıf isyanı sonucu görece bir otonomluk kazanmıştır. Kendi parlamentosu ve hükümetine sahip olmuştur bu dönemde. 1350’de tekrar Bizans egemenliği altına girmiştir. 1423 yılında Selanik Venedik Cumhuriyetine Osmanlılara karşı yardım karşılığında verilmiştir. 1430 yılında Sultan II. Murad Selanik’i Venediklilerden almıştır.

OSMANLI DÖNEMİNDE SELANİK

Selanik şehrinin Bizans’tan Osmanlılara geçişi Şehrin zenginliği ve önemini değiştirmemiş, İmparatorluğun İzmir’le birlikte en önemli ticaret merkezi olmuştur. Osmanlılar döneminde Selanik’in Yahudi ve Müslüman nüfusu artmış, Şehir kozmopolitan bir yapıya erişmiştir. Özellikle 15. ve 16. yy sonlarında Yahudilerin İspanya’dan kovulmaları üzerine Selaniğe Yahudi göçü başlamıştır. Selanik aynı zamanda yeni çerilerin eğitildiği şehir olmuştur. 1826 yılında Osmanlı İmparatorunun emriyle Yeniçeri ocağı topa tutulup yok edilmiş yaklaşık 10 bin yeniçeri Selanik’te öldürülmüştür (bakınız Vaka-i Hayriye, Vaka-i Şerriyye) Osmanlının son dönemlerinde Şehir büyük bir kalkınma hareketi görmüştür. Şehre batı etkisinde yeni Osmanlı binaları yapılmış, 1888 yılında Selanik’te ilk kez tramvay seferleri başlatılmıştır. Sonrasında kentin genişlemesine izin vermek maksadıyla surlar yıkılmıştır. 1893 yılında Selanik ve Orta Avrupa ülkeleri arasındaki tren bağlantıları tamamlanmıştır.

SELANİK’TE GÖRÜLMESİ GEREKENLER

   Oldukça zengin ve tarihi bir kültüre sahip Selanik şehrinde sizin için derlediğimiz en önemli cazibe merkezleri:

ARKEOLOJİ ALANLARI

M.S. 2. ve 3. yüzyıllara ait meydan, Maksimianus sarayı, hipodrom, tapınak ve diğer yapıları içeren antik forum Selanik’te kesinlikle görülmesi gereken yerlerden biridir.

GALERİUS ZAFER KEMERİ (KAMARA)

M.S. 305 yılında Roma imparatorunun gücüne vurgu yapmak amacıyla inşa edilen kemer şehirdeki cazibe noktalarından biridir.

ROTUNDA

4. yüzyıla ait yapı sonraları kiliseye çevrilmiştir.

SELANİK’TEKİ BİZANS ANITLARI

Acheiropoietos Kilisesi (5.yy.), Aya Sofia Kilisesi (7.yy), Halkeon (1028), ve daha birçok kilise ve bizans yapısı ile Selanik Bizans açık hava müzesi görünümündedir.

OSMANLI DÖNEMİ ANITLARI

Beyaz Kule

Beyaz Kule Selanik şehrinin sembolüdür. Sultan II. Murat’ın Selanik’i ele geçirmesinden kısa bir süre sonra inşa edilmiştir. Kulenin kapısındaki yazıtların yazılma tarihi 1535 olarak saptanmıştır. Bazı tarihçiler kulenin Mimar Sinan tarafından tasarlandığını iddia etmekle birlikte bu konuda kesin bir veri bulunmamaktadır. Kule Selanik surlarının parçası olarak, sonrasında askeri garnizon olarak ve en sonunda da hapishane olarak kullanılmıştır Osmanlı egemenliği boyunca. II. Mahmud döneminde Selanik kulesi Yeniçeri askerlerini haps etmek maksadıyla kullanılmıştır. Bu dönemde halk arasında kulenin adı Kanlı Kule olmuştur.

Kaynak: Vikipedi

30.08.2019 TARİHİNDE ÇEKİLMİŞ FOTOĞRAFLAR