PRAG’TAN – POSTEJOV’A RESİMLER / ÇEK CUMHURİYETİ

PROSTĚJOV – ÇEK CUMHURİYETİ

Prostějov (Çekçe telaffuz: [ˈproscɛjof]; Almanca: Proßnitz,  Çek Cumhuriyeti‘nin Olomouc bölgesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 1 Ocak 2015 itibarıyla 44,094’tür.

Prostějov kasabası, Olomouc Bölgesi’nin bir parçasıdır. Çek Cumhuriyeti’nin doğu kesiminde, Prostějovská pahorkatina’nın eteklerinde, Hornomoravský havzasının kuzey kenarında yer almaktadır. Batı tarafında, Drahanská yaylası yükselir. Kasaba, deniz seviyesinden 212 ila 262 metre yükseklikte minimum kot farkı ile düzdür.

Kasaba, adını Lord Prostěj’dan alan küçük bir Prostějovice yerleşim yeri olarak 1141 yılında ortaya çıkar. Hana Kudüs’ü olarak da anılan kasaba hakkında ilk yazılı kayıtlar, 12. yüzyılın ilk yarısına kadar uzanıyor. Kasabanın tarihi merkezi, tarihi bir kasaba koruma alanı ilan edildi.

Kasabadaki en eski turistik yerlerden biri, eski bir Augustinian manastırının yerini almak üzere 14. yüzyılın sonlarına doğru inşa edilen Kutsal Haç Kilisesi’dir. Diğer turistik yerler arasında, Pernštýnské meydanındaki Prostějov Kalesi, 16. yüzyılın başlarında Rönesans tarzında tamamlandı ve daha sonra İtalyan mimar Casper Cuneus tarafından zengin bir şekilde dekore edilmiş bir portal ile 20. yüzyılın başlarında yeniden inşa edildi. Kalenin sgraffito dekorasyonu Jano Kohler tarafından yapılmıştır. Girişin yukarısında şu meşhur cümle var: ,, Hanák tade bode do skonání světa … (Hana halkı zamanın sonuna kadar yaşayacak … “1520’ler ve 1530’ların İtalyan inşaatçılarının Rönesans mimarisi de olabilir Eski belediye binasında görülüyor. Bina 1538’de belediye arması ile süslenmiş kayda değer bir portal ile tamamlandı. Şimdi Prostějov Müzesi’ne ev sahipliği yapıyor. Prostějov’un ana kültür ve toplum merkezi ve mimari baskınlarından biri, Çek Cumhuriyeti’nin seçkin bir kültür anıtı olan Narodni dum’dur (Ulusal Ev), 1905-1907’de profesör olan Jana Kotera’nın tasarımına göre inşa edilmiştir. Prag Uygulamalı Sanatlar Okulu ve Çek Art Nouveau’nun önde gelen bir temsilcisi. Jan Kotěra’ya ek olarak. Národní dům, ressam František Kysela ve heykeltıraşlar Stanislav Sucharda ve Karel Petr tarafından dekore edilmiştir. Kasabanın merkezine 1911 – 1914’te profesör tarafından yapılan bir projeye göre inşa edilen yeni belediye binası hakimdir. Tarihselcilik tarzında tasarlanmış eski askeri kışlaların yerini, iç mekanda Art Nouveau unsurlarıyla değiştiren KH Kepka. Ön taraf, Vl. Pleský. Sağ tarafta, Sol tarafta Jan Tskaíska tarafından yapılan mimar Matěj Rejsek rölyefi, heykeltıraş Bohumil Teplý’nın filozof Edmund Husserl’e adanmış bir rölyefi var. Diğer mimari manzaraların yanı sıra, 1714’te bilinmeyen bir yazar tarafından dikilen Meryem Ana heykelinin bulunduğu bir Veba Sütunu, Nepomuklu Aziz John’un Barok Kilisesi, Aziz Petrus ve Paul Bölge Kilisesi ve Aziz Konstantin Kilisesi bulunmaktadır. ve Yöntem.

Kasaba sadece tarihinde yaşamıyor. Kasaba 1957’den beri ulusal bir şiir festivali olan Wolkrův Prostějov’u da düzenliyor. Eylül ayında, kasaba, aynı zamanda halk sanatları fuarının da yer aldığı, en büyük Çek çocuk ve yetişkin Haná etnik toplulukları festivali olan üç günlük Prostějov Haná Festivali ile canlanıyor. Kasaba ve çevresi bisiklet sürmek için idealdir. Bölge, uluslararası uzun mesafe bisiklet Amber Rotası gibi çeşitli bisiklet yollarıyla iç içe geçmiştir. Boş zamanlarını aktif olarak veya dinlenerek geçirmeyi sevenler, şehrin tam merkezindeki Kolářovy sady parkının, Hloučela nehri boyunca bir park ormanının, çok amaçlı spor salonunun, tenis kortlarının, bowling ve squash salonunun tadını çıkaracaklar. Hamam, tırmanma duvarı ve halka açık diğer tesisler.

KASABANIN TARİHİ

1. Kasabanın başlangıcı, Orta Çağ

Bölgedeki ilk insan yerleşimi izleri Neolitik Çağ’dan (MÖ 5000 civarı) gelmektedir. Prostějov’un erken ortaçağ yerleşimi muhtemelen bugünkü Petrské Meydanı’nın bulunduğu yerde ortaya çıktı. ve Újezd ​​Caddesi. Mevcut Ana Meydanın bulunduğu yerdeki pazar köyü. 13. yüzyılın ortalarından itibaren geliştirildi.

1141  Prostějovice köyünün adı tarihi kayıtlarda ilk kez görülüyor

1213  Bohemya Kralı I. Přemysl ve Moravia Uçbeyi Vladislav Jindřich Prostějov’da kaldı

13. yüzyıl Prostějov, ücretli kapısı olan bir pazar köyü olarak geçiyor

1359 Prostějov, Šelemberk’li Čeněk ve Ondřej’e aittir (bu zamandan 1848’e kadar Prostějov, feodal beylere tabi olma statüsüne sahiptir)

1365 Prostějov küçük bir kasaba olarak geçiyor

 1390’dan önce Prostějov Kravaře Lordları tarafından satın alındı ​​ve Plumlov Malikanesi’ne eklendi

1390 Uçbeyi Jošt, Prostějov’a yıllık fuarlar düzenleme ayrıcalığını veriyor (kasaba statüsüne yükselmesine eşdeğer)

1391 Kravaře’li Petr, Augustinian Rahipleri Tarikatı manastırını kurar

1406 Kravaře’li Petr tarafından verilen ayrıcalık, eski Brno otoritesinin yerine Olomouc (Magdeburg) yetkisini getirerek belediye yetkisini genişletiyor.

 1430’dan önce Hussite istilası ve Augustinian Manastırı’nın yıkılması

1431 kasaba Avusturya Albrecht askerleri tarafından yağmalandı

1454 Yahudi cemaatinin başlangıcı

1466 Kravaře Lordları Kamarası’nın mızrak tarafı ölür, 1495’e kadar Kravaře’den Johanka (Joan) ve onun kocası Jan (John) Heralt of Kunštát

1486 Prostějov’a Kral Matthias Corvinus tarafından ikinci bir yıllık fuarın ayrıcalığı verildi.

2. ERKEN MODERN DÖNEM

Plumlov Malikânesi ve Prostějov kasabası art arda iki önemli soylu aileye aitti: 1495 – 1599’dan Perštejn Lordlarına ve 1599 – 1848’den Liechtenstein Düklerine kadar. 16. yüzyılda (kentlerin “altın çağında”) Prostějov hayatla dolup taşıyordu ve kasaba hızla gelişiyordu, Otuz Yıl Savaşları’ndan sonra yenilenmesi çok yavaştı. Canlanma 18. yüzyılda başladı (Yahudi ticareti, ustalıkların kuruluşu, sanatın gelişimi vb.).

1495 Pernštejn’li Vratislav I. kasabanın etrafındaki taş duvarların inşasına başladı

1499 Bohemyalı (Moravyalı) Kardeşler’den ilk söz; Bohemya’da Kardeşler Birliği’nin yasaklanmasından sonra topluluk güçleniyor (1547)

1522 Augustinians tarikatı manastırının feshedilmesi, papaz Utraquists (Calixtines) tarafından düzenlenir

1521 – 1540 Jan of Pernštejn (Eski Belediye Binası, Şato, “Black Yard” portalı) tarafından kurulan duvar atölyesi tarafından gerçekleştirilen heykel çalışması

 Çekçe’de Moravya topraklarında basılan ilk kitap olan Jan Dubčanský’nın 1527 “Boleslav Kardeşlerine Mektuplar”, Kašpar Aorg matbaası tarafından basıldı.

1578 – 1582 Şato’nun II. Vratislav tarafından yeniden inşası. Pernštejn

1583 kasaba-katibi, Rousov’lu Jan Bělkovsky “Prostějov Kasabası Kroniği” ni başlatıyor

1599 belediye, Karel of Liechtenstein için finansman sağlayarak Plumlov Malikanesini satın almasını sağlar.

1622 – 1628 Yeniden Katolikliğin başlangıcı, diğer inançlardan insanların sınır dışı edilmesi (muhalifler)

1643 yıkıcı İsveç baskını

1697 Büyük Ateş

1727 – 1730 Hospitallers Tarikatı Manastırı’nın kuruluşu

1728 İmparatorluk Yolu inşaatı (Viyana -) Brno – Prostějov – Olomouc (- Silezya, Polonya)

1754/1755 ünlü ressam FA Sebastini, Prostějov’a yerleşir ve çalışır (1789’da öldü)

1756 (1764)  Capuchin Tarikatının darülaceze (manastır ) kuruluşu)

3. AYDINLANMA’DAN 19. YÜZYIL SANAYİLEŞMESİNE

Aydınlanma (Akıl Çağı) reformlarının tıp, sağlık, eğitim, din ve belediye idaresi alanlarında önemli bir etkisi oldu. Prostejov’daki modern yaşamın temelleri ise 19. yüzyılda sanayileşme döneminde atıldı (Gründerzeit). Öncelikle güçlü Yahudi topluluğu sayesinde Prostějov önemli bir sanayi merkezi haline geldi. Prostějov’un 1840’lardan itibaren seri üretimde olan giyim endüstrisi, kasabayı 19. yüzyılın sonunda tüm Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nda lider bir konuma getirdi (İmparatorlukta üretilen tüm giysilerin üçte birini üretiyordu). 1872 ve 1890 nüfus sayımlarına göre Prostějov, Brno ve Jihlava’dan sonra Moravya’da üçüncü en yüksek nüfusa sahipti.

1784 yılında Capuchin Tarikatı manastırının İmparator II. Joseph tarafından feshedilmesi.

1886’da düzenlenmiş “Josephinian” belediye idaresinin getirilmesi (belediye özyönetimi aleyhine devlet yürütmesinin etkisini güçlendirmek)

1801 Veith Ehrenstamm tekstil fabrikasının kuruluşu

1823 Gezinti yeri (Prostějov’daki ilk gezinti yeri) kuzeydeki şehir duvarlarının yerini alıyor

1849 Kitap kulübünün kuruluşu

1850 idari reformları: belediye idaresinin yerini Temsilciler Kurulu’na bağlı bir ofis aldı

1855 Prostejov bir idari bölgenin merkezi oldu

1869 kasaba surlarının yıkılmasının başlangıcı

1870 Nezamyslice – Prostějov – Olomouc demiryolu hattının açılması; gasworks (genel aydınlatma)

1871’de  “Civic Credit-bank” tarafından bir Çek “gerçek okulunun” (klasik olmayan ortaokul) kurulması

1873 Záložna Kredi Derneği’nin (ve Rehin Dükkanının) kuruluşu

 František ve Josef Kovařík’in (1894’te kuruldu) mühendislik çalışmaları ile birleşen (1919) František Wichterle Engineering Works’ün 1878 kuruluşu

 1884 yılında Müze’nin kuruluşunu başlatan İmalatçılar Birliği’nin 1882 kuruluşu

1885 Belediye Hastanesi’nin kuruluşu; Konečný & Nedělník Co.’nun kuruluşu (1930’a kadar kasabada önemli mimari projelerin çoğunu gerçekleştiren)

4. YÜZYILIN DÖNÜŞÜ

Özellikle kültür alanında yoğun olan çok yönlü bir gelişme dönemi.

1892 Belediye Binasında Çek çoğunluk, seçilen Belediye Başkanı Karel Vojáček (1898’de öldü), Prostějov, Çek yönetimiyle Moravya’nın en büyük şehri oldu

1893 Etnografya Sergisi; geçici bir şehir planlama yönetmeliği

1898 Prostějov’un elektrifikasyonu

1899  (Çek) bir klasik kolej (ortaokul) kurulması

Yeni Belediye Mezarlığı’nın 1900 kuruluşu

1906 – 1907 Milli Evin yapımı

1907, 1909 Theodor Dostal firmasının temeli, üretim ofartistic maden için Vulkania Kooperatif,

1908 Eski Belediye Binası uyarlanmış binasında Belediye Müzesi açılışı

1911 – 1Vikipedi, özgür ansiklopedi 914 Yeni Belediye Binası inşaatı

1917’de aç işçiler tarafından bir gösterinin acımasızca bastırılması

5. Çekoslovakya Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze

Prostějov’un ekonomik ve kültürel gelişimi 1918’den sonra devam etti. Daha sonra Nazi işgali ve totaliter Komünist hükümet tarafından felç oldu. “Sosyalist inşaat projeleri” arasında, Prostějov çevresindeki prefabrike kule bloklardan (1963 – 1990’da inşa edilmiş), tarihi merkezdeki kapsamlı yıkımdan ve TG Masaryk Meydanı’ndaki büyük mağazadan bahsetmeliyiz.

1922 askeri hava sahası inşası sözleşmesi

1923’te J. Kumpošt ve J. Pe byáz (önemli bir mimari proje – náměstí Spojenců, (Müttefikler Meydanı) ve çevresindeki sokaklar) tarafından bir şehir planının onaylanması.

1933 – 1936, Haná Bölgesi Reysek Yaratıcı Sanatçılar Merkezi tarafından yürütülen çalışma

1933 – 1945 İkinci Dünya Savaşı’nın sonucu: yaklaşık 1430 ölü (1300’ü Yahudi), Yahudi cemaatinin tasfiyesinin başlangıcı

Soykırım  (  Yunanca  ὁλόκαυστος holókaustos’tan: hólos, “bütün” ve kaustós, “yanmış”), aynı zamanda Shoah olarak da bilinir ( İbranice : השואה, HaShoah, “felaket”;  Yidiş : חורבן, Churben veya Hurban, İbranice’den “yıkım”),  Nazi Almanyası tarafından devlet destekli sistematik bir imha programı olan  II. Dünya Savaşı  sırasında  yaklaşık altı milyon Avrupalı  Yahudinin soykırımıydı. Holokost’tan önce Avrupa’da ikamet eden dokuz milyon Yahudi nüfusunun üçte ikisi öldürüldü. Zulüm ve soykırım aşamalar halinde gerçekleştirildi. Çeşitli  mevzuat

 Yahudileri sivil toplumdan çıkarmak için, başta  Nürnberg Yasaları olmak üzere, Nazi Almanya’sında II. Dünya Savaşı’nın patlak vermesinden yıllar önce çıkarıldı. Mahkmların  yorgunluktan ya da hastalıktan ölene kadar köle işçi olarak kullanıldığı toplama kampları kuruldu. Üçüncü Reich’ın  Doğu Avrupa’da yeni bölgeleri fethettiği yerde,  ” Einsatzgruppen ” adlı özel birimler Yahudileri ve siyasi muhalifleri toplu silahlı saldırılarla öldürdü. Almanlar, Yahudilerin yük treni ile imha kamplarına nakledilmeden önce aşırı kalabalık gettolarda hapsedilmelerini talep ettiler; yolculuktan sağ kurtulurlarsa, çoğu sistematik olarak gaz odalarında öldürüldü. . Nazi Almanyası bürokrasisinin her kolu, soykırıma yol açan lojistikle ilgilendi ve ülkeyi bir Holokost akademisyeninin dediği gibi “soykırım devlete” dönüştürdü.

   İkinci Dünya Savaşı sırasında en sert Nazi despotizmi, Prostějov’da kasabanın Yahudi cemaatiyle uğraşırken uygulandı.

Prostějov, kasabanın olağanüstü derecede büyük bir Yahudi topluluğuna sahip olması nedeniyle sık sık “Haná’nın Kudüs’ü” olarak anılıyordu ve bu, kapsamlı ekonomik gücü açısından daha da önemliydi. Burada trajik bir paradoks ortaya çıktı, çünkü Yahudi inananların çoğu Almanca konuşuyor ve daha önce en azından kısmen Alman vatandaşlığını talep ediyordu, oysa kasabanın gerçek Alman nüfusu nispeten azdı. Buna karşılık, Yahudi kasabası Prostějov, Moravya standartlarına göre en büyük şehirlerden biriydi. 1930’da kasabada Yahudi uyrukluğunu talep eden 740, Yahudi inancını öngören 1442 kişi vardı. Nazi rejimi tarafından kitlesel soykırımla sonuçlanan en kapsamlı, en aşırı ve en acımasız zulmün kurbanı olan, dili veya milliyeti ne olursa olsun Yahudi sakinleriydi.

Irkçı “Nürnberg Yasaları” temelinde, koruyuculuğun Yahudileri nispeten hızlı bir şekilde sadece daha az önemli olduğu iddia edilmekle kalmayıp, aynı zamanda tamamen aşağılayıcı ve zararlı bir unsur haline gelmeye zorlandılar. Yahudiler derhal devlet ve kamu görevlerini yerine getirme yetkilerinden mahrum bırakıldılar ve yavaş yavaş avukatlık, doktorluk gibi birçok önemli mesleği de reddettiler. Genç Yahudiler, üniversitelerden bahsetmemek için tüm orta okullardan atıldı ve hatta 1940’tan itibaren yasaklandı. ilkokullardan. Mülkiyetin çoğunluğunun toparlanmasından sonra, Prostějov’daki Yahudiler, tüm meclis evlerinden ve apartman dairelerinden kayıt ve sınır dışı edilmeye tabi tutuldu. Diğer kasabalarda olduğu gibi, radyolardan, kameralardan, bisikletlerden, mücevherlerden, kürk mantolardan vb. Mahrum bırakıldılar. Bu kısıtlamaların tümü, 1 Eylül 1941’den itibaren geçerli olan, JUDE (Yahudi) kelimesini taşıyan sarı altı köşeli Yahudi yıldızlarının zorunlu olarak giyilmesi emriyle tamamlandı. Prag dışındaki Yahudi dini cemaati hariç diğer Protektora kentleri gibi parçalandı ve bastırıldı, diğer dini törenlerle birlikte Yahudi hizmetleri yasaklandı. Prostějov’daki sinagog, Olomouc’taki sinagogla aynı saygısızlık ve yıkıma maruz kalmamasına rağmen kapatıldı.

Mülkiyetin yeniden canlandırılmasından ve Yahudi ailelerin insanlık onurunun tamamen bozulmasından sonra, 1942’de Nazi yetkilileri, tüm Yahudileri koruyuculuktan, başlangıçta Terezin gettosuna ve ardından çalışma ve imha kamplarına sürgün ederek en kötü vahşetine girişti. Prostějov’da bu, 14 günlük kısa bir sürede Haziran ve Temmuz 1942’de, Moravya’nın merkezindeki diğer insanlarla birlikte, Yahudi kasaba halkının Olomouc’tan Terezín’e dört demiryolu taşımacılığına bindirilmesiyle gerçekleşti. Ancak oradan, diğer taşımalarda olduğu gibi çoğu Auschwitz toplama kampına götürülmedi. Bunun yerine trenle Malý Trostinec’e ve Belarus’un Baranovič kasabasına götürüldü. ya SS birlikleri tarafından sürülen özel olarak uyarlanmış kamyonlar tarafından gaz verilerek tasfiye edildiler. Bir rapora göre 1600 Prostějov Yahudi’si Nazi soykırımına kurban gitti. Prostějov bölgesindeki soykırımın Yahudi kurbanlarının savaş sonrası tam listesi, yani Prostějov kasabasından birkaç istisna dışında, 1227 kişinin adını taşıyor. Bu durumda, Nazi canavarlığından hiçbir Yahudi’nin kurtulamadığı vurgulanmalıdır. Sadece birkaç kişi son anda kaçmayı başardı ve yurt dışına kaçtı. Bu durumda, Nazi canavarlığından hiçbir Yahudi’nin kurtulamadığı vurgulanmalıdır. Sadece birkaç kişi son anda kaçmayı başardı ve yurt dışına kaçtı. Bu durumda, Nazi canavarlığından hiçbir Yahudi’nin kurtulamadığı vurgulanmalıdır. Sadece birkaç kişi son anda kaçmayı başardı ve yurt dışına kaçtı.

KAYNAK. VİKİPEDİ, ÖZGÜR ANSİKLOPEDİ

FOTOĞRAFLAR 2011 YILINDA ÇEKİLMİŞTİR.