16 Nisan 2024
Camiler

KARAKADI NECMETTİN CAMİİ – TİRE / İZMİR

İlk Tarihi Eser

Karakadı Cami’nin Bânisi, Karakadı Mecdettin’dir. İpekçiler Mahallesinde bulunan camii, halk arasında Kocabıyık Camii olarak da anılır. Ayrıca, Sultan II. Beyazıt’ ın kızı Sofu Sultan lâkabıyla maruf, Fatma Sultan Medresesine, Tire ve Fota’ da, yani bugünkü adıyla Gökçen Beldesinde vakfiyesi vardır.

Tire Camileri içinde, Külliye plânını orijinal olarak koruyan tek yapılar topluluğudur. Camisi, medresesi, kütüphanesi, hanı ve hamamı ayaktadır. Terziler Hamamı bitişiğindeki hanı dışında, diğer külliye üniteleri, kendi adıyla anılan Karakadı Semtinde yer alır. İki Kapılı adlı bu Hanın, kuzey ve doğu dış cepheleri ayaktadır. 19.yüzyılda üstte 30, altta 16 odası bulunurken, diğer üniteleri yıkılmış olup, güney kapısının sadece kemeri ayaktadır.

16 odası bulunurken, diğer üniteleri yıkılmış olup, güney kapısının sadece kemeri ayaktadır.

Cami avlusuna, mermer söveli bir kapıdan girilir. Avlunun kuzey, batı ve doğusunu çevreleyen revakların ardında medrese odaları bulunur. Avlu ortasında ise bir şadırvan yer alır.

Avludan bir merdivenle son cemaât yerine çıkılır. Harem, Tire Camileri içinde, altıgen şemalı tek örnektir.

Minare ise, benzersiz bir örnek teşkil eder. Yarım daire kesitli tuğlalar, üst üste dizilip, aralarında yivler oluşturacak şekilde biçimlendirilerek, farklı bir güzelliğe sokulmuştur. Kûfi yazılı tabletler, güzel bir kompozisyon ortaya koymaktadır.

Caminin güney bahçesindeki kütüphane iki katlı olup, Bursa Kemerlidir.

Halk söylencesine göre, Ankara Savaşından sonra kışı Tire’de geçiren Timur’un,

Karakadı semtinde konakladığı, Cuma namazını bu camide kıldığı, hamamında yıkanıp, banyo yaptığı söylenir.

Ankara Savaşından sonra kışı Tire’de geçiren Timur’un, Karakadı semtinde konakladığı, Cuma namazını bu camide kıldığı, hamamında yıkanıp, banyo yaptığı söylenir.

Karakadı Kütüphanesi, aynı ismi taşıyan caminin güneydoğusunda yerden bir metre yükseklikte bir bahçede yer alır. Kütüphane iki katlıdır. Alt katı türbe olan bu yapının, üst katı Kütüphane binasıdır. Alt kattaki türbeye, doğu yönündeki bir merdivenle inilir. Beşgen bir plâna sahip olan kütüphanenin taş ve tuğla işçiliği, pitoresk bir güzellik sergiler.

Kaynak: A Munis Armağan