LÜTFÜ PAŞA TÜRBESİ – TİRE / İZMİR

İzmir ili, Tire ilçesi Lütfü Paşa Caminin arka kısmındaki bahçenin caminin mihrabına yakın duvarının kenarındadır.
Kanuni Sultan Süleyman devri sadrazamlarından Lütfi Paşa, Sultan’ın kız kardeşi Şah Sultan ile evlenmesinden dolayı saraya damat olmuş ve Damat Lütfi Paşa olarak tanınmış. Tireli tarihçi yazar A. Munis Armağan’ın ortaya çıkardığı bir belge ile Lütfi Paşa’nın asli mezarının Tire’de olduğu kanıtlanmıştır.
Aslen Arnavut olan ve Saray Ağalığı görevine getirilen Lütfi Paşa, daha sonra Karaman, Şam valiliklerinin yanı sıra 1529’da Anadolu ve Rumeli Beylerbeyliğinde bulunmuş. 1540 yılında sadrazamlığa yükselmiş. 1542 yılında görevden alındıktan bir yıl sonra Tire’de vefat etmiş. Paşa’nın Aydın Sancak Beyi olduğu sırada elde ettiği vakıf zenginliği küçümsenmeyecek boyutlara varmış. Tire merkezde Bakır Hanı, Pembe Han, Yeni Han (Mathius Hanı) ve Emir Ali Han olmak üzere 4 han, 169 dükkan, Hamam, Çeşme, Cami, Dar-üş Şifa, İmaret, Medrese vakıfları olmuş. Çevre yerleşimlerde de çok sayıda hamam, değirmen, pazargah ve dükkanların yanında İstanbul, Edirne ve Dimetoka’da da vakıfları yer almış. Aynı zamanda bir vakanüvis olan Lütfi Paşa, Tevarih-i Ali Osman ve Asafname adlı eserleri yazmış.
Tire merkezdeki Paşa Camii’nin arka bahçesinde, dikdörtgen prizma şeklindeki sade mezarın Paşa’nın asli mezarı olduğu, Edirne’den Tire Niyabeti’ne gönderilen bir yazıdaki “Tire’de medfun merhum Lütfi Paşa…” ifadeleri ile desteklenmiş. Tarihçi yazar Munis Armağan; “Her ne kadar Dimetoka’da Paşa’ya ait bir türbe bulunmakta ise de, Hicri 25 Safer 1328/ Rumi 23 Şubat 1325 tarih ile Tire Niyabeti’ne gönderilen yazı kuşkuları dağıtan önemli bir belgedir” diyor.