TAVLUSUN KÖYÜ MEKTEBİ – TAVLUSUN / KAYSERİ
Yeri: Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Tavlusun Mahallesinde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu: Sağlam durumdadır ve Tavlusun Köyü Tabiat Varlıklarını Koruma ve Sosyal Dayanışma Derneği olarak kullanılmaktadır.
Tarihi: 1909 yılında yapılmıştır.
Plan ve mimari özellikleri: Eser, Tavlusun’da Orta Mahalle Camisinin üzerine doğu-batı doğrultuda dikdörtgen bir planda inşa edilmiştir. Mahalle sakinleri okulun cami üzerine inşa edilmesinin hem yörede düz yer bulma zorluğundan, hem de okul-cami birlikteliğinin sağlanması isteğinden kaynaklandığını ileri sürmektedirler. Okula batı cephenin ortasına yerleştirilmiş yuvarlak kemerli bir kapıdan girilmektedir. Okul genel plan itibariyle doğu-batı doğrultuda uzanan bir koridorun kuzey ve güneyine simetrik olarak yerleştirilmiş üçer sınıftan oluşmaktadır. Bu koridorun doğu ucu okul temsilleri için sahne olarak düzenlenmiştir.
Okulun Tavlusun’dan İstanbul’a çalışmaya gidenler tarafından inşa ettirildiğini belirten kaynaklar vardır. Kuzey taraftaki sınıflardan batıda olanı ikisi kuzey, biri batı, diğeri güney duvara açılan dört pencereyle aydınlatılmaktadır. Kuzey cephede ortadaki sınıfın kuzey ve güney duvarında birer pencere açıklığı bulunmaktadır. En doğu uçtaki sınıf kuzey, güney ve doğu duvarlarına açılan pencerelerle aydınlatılmaktadır. Sahne olarak düzenlenen bölümün doğu duvarında da bir pencere açıklığı yer almaktadır. Okulun güney cephesindeki sınıflar daha aydınlık bir düzenlemeye sahiptirler. Güney tarafta doğu ve batı uçtaki sınıflar güney cephelerine açılmış üçer, ortadaki sınıf ise bir pencereyle aydınlanmaktadır. Okuldaki tüm mekânların üst örtüşü düz ahşap tavanlı olarak yapılıp kırma çatıyla kaplanmıştır. Okulun avlusunun altında da eşyaların konulduğu bir bodrum kat vardır.
Süslemesi: Eserde kayda değer süsleme yoktur.
Malzeme ve teknik: Duvarlarda düzgün kesme taş, üst örtüde ahşap kullanılmıştır.
Kitabesi: Eserin kitabesi yoktur.
Tarihlendirme: Köy sakinlerinin anlattıklarına ve bugün yapı üzerinde günümüz rakamlarıyla yazılmış kitabeye göre yapı 1909 yılında inşa edilmiştir.
