TARİHİ TREN İSTASYONU – BORNOVA / İZMİR

İzmir’de; kentin ticari, sosyal ve kültürel faaliyetlerinin İstanbul’un dahi önüne geçmeye başladığı 1850’lerde Türkiye’nin ilk demiryolu inşaa edilmiştir. Demiryolu inşaa ve işletme imtiyazı biri İngiliz diğeri Fransız kökenli iki ayrı şirkete verilmiştir. Kentin ticari hareketliliğinde payı büyük olan Levanten’lerden Fransız ve İtalyanlar ağırlıklı olarak Buca’yı tercih ederken İngilizlerin tercihi ise Bornova olmuştur. Bornova Tren İstasyonu da; o dönemde Türkler ve Rumlar ile birlikte Bornova halkını oluşturan zengin İngiliz tüccarların girişimleri sonucunda 1865 yılında yapılmıştır. İşin ilginç yanı hattı ve istasyonu İngiliz şirketi değil de Fransız şirketi yapmıştır. Bu nedenle Bornova hattı İngiliz yapımı Alsancak Garı yerine Fransız yapımı Basmane Garı’ndan başlar. Basmane-Bornova hattı yaklaşık 8 kilometredir. Hattın devreye girmesiyle, yürüyerek yaklaşık 2 saat süren Bornova İzmir(Konak) yolculuğu 20 dakika civarına çekilmiştir. Bornova İstasyonu, Bornova banliyö hattının en merkezi ve işlek istasyonu olarak 1990’lara kadar aktif bir şekilde kullanılmış, 1996’da hattın kapatılıp rayların sökülmesiyle beraber tamamen kullanım dışı kalmıştır. 1994 yılında temeli atılıp 2000 yılında faaliyete geçen modern İzmir Metrosu, aynı güzergahı takip etse de, Tarihi Bornova Tren İstasyonu kullanılmamış, adeta kaderine terk edilmiştir. Bu tarihten sonra da hiç kullanılmayan bina ilgisizlik ve bakımsızlıktan harabeye dönmüş, görenleri hüzünlendirmiştir… Taa ki 2012 yılına kadar. Zamanla virane haline gelen tarihi istasyon binası ve müştemilatı, yapılan başarılı restorasyon sonrasında eski şaşaalı günlerine, yeni yüzü ve yeni işleviyle “Merhaba” dedi. Yılların yalnızlığını, terk edilmişliğini ve karanlığını üzerinden atarak, adeta nispet yaparcasına, her daim kalabalık, neşeli ve ışıltılı bir mekan haline geldi.
Kaynak: www.projeizmir.org