27 Nisan 2024
Ören Yerleri

SAGALASSOS ANTONİNLER ÇEŞMESİ – AĞLASUN / BURDUR

    Burdur’un Ağlasun ilçesindeki, UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne 2009 yılında giren, geçmişi milattan önce 3000 yılına dayanan Sagalassos Antik Kenti, sahip olduğu Roma dönemi mimari eserlerin başında gelen yüzlerce yıllık antik suyun aktığı Antoninler Çeşmesi ile diğer antik kentlerden ayrılıyor.

     Antoninler Çeşmesi, Burdur ili, Ağlasun ilçesinde yer alan Sagalassos Antik Kenti’nde bulunan tarihi bir çeşmedir.

    Üç bine yakın taşın birleştirilerek 400 yapı bloku halinde yeniden restore edilen çeşme, yukarı agora bölümünde tarihe tanıklık ediyor.

    MS 161-180 yılları arasında Roma İmparatoru Marcus Aurelius zamanında yapılmış ve tanrı Dionysos’a ithaf edilmişti. Çeşmeye “Antoninler Çeşmesi” denmesinin sebebi, Roma imparatorlarında Antoninler dönemine denk gelmesi.

     28 metre genişliğinde ve 9 metre yüksekliğindeki çeşmenin en sağ ve en solunda, tanrı Dionysos’a ait orijinal pozisyonda duran heykeller var. Diğer heykeller ise başka bir yerden, büyük ihtimalle bir tapınaktan veya tiyatrodan getirilmiş.

     Antik dönemde Pisidia olarak bilinen bölgede yer alan Sagalassos Antik Kenti, orijinal yapı taşlarının neredeyse tamamının bulunabildiği anıtsal yapıları ile iyi korunarak günümüze kadar ulaşabilmiş nadir kentlerden biri.

    Çeşmenin üst parçalarını kireçtaşından yapılmış ve mermere yakın dekorasyon için çok uygun bir taş. Sütunlar ise başka yerlerden getirilen renkli mermerlerle yapılmış. Bu mermerler suda parladığı için binayı çok zengin gösteriyor. Aynı zamanda çeşmenin en sağ ve en solunda Dionysos Tanrısı’na ait heykeller var. Bunlar orijinal pozisyonda duruyorlar. Diğer heykelleri başka bir yerden büyük ihtimal bir tapınaktan veya tiyatrodan getirmişler. Çeşmeyi en az milattan sonra 7. yüzyıla kadar kullandıklarından içinde bulunan heykelleri zaman zaman değiştirmişler.

     Binlerce yıl önce insanların böyle yüksek bir bölgeye yerleşmesinde, güvenlik kaygısının ve suyun bolluğuna bağlı verimliliğin etkisi büyük. Bölgede düzinelerce pınar var. Kaliteli toprak ve su, insanlara yüksek kaliteli seramik kap kacak ve tuğla yapma imkânı vermiş. En az 1000 yıllık seramik üretimi ile Sagalassos, antik dönemlerdeki en uzun seramik üretimi merkezlerinden biri.

      Bin 750 metre yüksekte, bugün hala çalışan ender çeşmelerden biri olan Antoninler, kenti ziyarete gelen turistlerin ilgi odağı oluyor.

Kaynak: Vikipedi, özgür ansiklopedi

Fotoğraflar: Mustafa Gürelli