SAGALASSOS ANTİK KENTİ – AĞLASUN / BURDUR
Sagalassos, Antalya’ya 110, Isparta’ya 41 km uzaklıkta, Burdur’un Ağlasun ilçesinin 7 km kuzey doğusunda yer alan antik bir kenttir. Antik Yunan’da Pisidia’nın başkenti olan bu şehrin çoğu yapısı kısmen de olsa ayakta kalabilmiştir. Batı Toroslar’ın bir parçası olan Ağlasun dağının güney eteklerinde, 1450 – 1700 m yükseklikteki meyilli bir arazi üzerine kurulu kentin kalıntıları, doğu-batı yönünde 2.5 km, kuzey-güney yönünde ise 1,5 km’yi kapsayan bir alana yayılır. İlk olarak, 1706’da Fransız gezgin Paul Lucas tarafından keşfedilen Sagalassos’ta arkeolojik kazılar 1990’da başlatılmıştır. Kazılar sonucunda ortaya çıkan bulgu ve kalıntılar bölgede M.Ö. 6000’de yerleşimin başladığını göstermektedir. Bununla beraber gerçek anlamda kent olarak yerleşim M.Ö. 3000’lerde başlamış ve ismini Antik Çağda duyurmuştur. Pisidialılar M.Ö.1000’de buraya ulaşmıştır.
M.Ö. 546-334 yılları arsında bölge Pers egemenliğine girmiş, M.Ö 334-333’te Büyük İskender Psidia’nınTelmessos ve Selge gibi büyük şehirlerini ele geçirmiştir. Sagalassos’un bu dönemde İskender’e bağımlı olmakla beraber kısmen de özgürlüğünü koruduğu bilinmektedir. Büyük İskender’in M.Ö 323’te ölümünden sonra kent selefleri arasında M.Ö 281’e kadar el değiştirmiş ve sonra da Suriye Seleukos topraklarının bir parçası olmuştur. M.Ö 189-133 yılları arasında Pergamon Krallığı’na katılmış, Pergamon Krallığı’nın vasiyet yoluyla Roma egemenliğine geçmesinden sonra da, Roma’nın Asia Eyaleti’nin bir parçası olmuştur. M.Ö 39’da Galat Kralı Amyntos’un egemenliğini tanımak zorunda kalmıştır. M.Ö. 25’te yeniden Roma’nın eyaleti Galatia’ya dâhil olmuştur. Bizans döneminde Hıristiyanlığın devlet tarafından kabul edilmesiyle Psidia Eyaletinin önemli piskoposluk merkezi olmuştur.
Sagalassos, M.S. 518 ve 528’de depremlerden, 541-543 yıllarında da veba salgınından zarar görmüş, M.S. 644-696’ da Arap akınlarına uğramıştır. M.S.12.yüzyıla kadar burada yaşandığı, 13.yüzyıldan sonrada ismine yazılı kaynaklarda rastlanmadığı görülmektedir.
Kaynak: Vikipedi
Fotoğraflar: Mustafa Gürelli