24 Kasım 2024
Köprüler

CILANDIRAS KÖPRÜSÜ – KARAHALİLLİ – UŞAK

Uşak ilinin Karahallı ilçesinde yer alan Frigyalılar döneminden kalma tarihi köprü. Köprü Banaz Çayı üzerine yaklaşık 2500 yıl önce yapılmıştır. Köprünün iki ucu, dağ kayalarının yarı beli üzerine oturmuştur. Uzunluğu 24 metre, derinliği 17 metre, eni 1,75 metredir.

Taşların yüzleri kalemle işlenmiş ve kemerlerin iri taşları zıvanalı olarak birbirine iyice kenetlendirilmiştir. Kemeri kasnak biçimindedir.

Köprü fil ayağı tabir edilen iki ana gövdeden oluşmuş sabit kaya üzerine bindirme tekniğiyle inşa edilmiştir. Hangi amaçla yapıldığına ait hiçbir iz bulunmamaktadır. Ancak kilit taşlarından birinin oynaması üzerine son yıllarda beton ile tamir edilerek orijinalliğini yitirmiştir.

Köprünün yanında Karahallı Elektrik Santrali vardır. Santralden boşaltılan su beton bir kanal ile köprünün yanı başından 17 metre yükseklikten dökülmektedir.

Clandras Köprüsü ve çevresi bölge için önemli bir mesire yeridir.

Uşak tarihi yazarı merhum öğretme Haşim TÜMER kitabında  Bu köprü sanki bir geçit vazifesi görsün insanlar kullansın diye değil bir depremden ikiye bölünmüş dağı büsbütün yarılmaktan kurtarmak için yapılmış bağlantı gibi tuhaf bir telkin uyandırmakta niçin hangi hizmeti görmesi için neden yapıldığını en küçük bir işaretle bildirmeyerek insanın baktıkça hayretini arttırmaktadır

Clandras köprüsünün yapılış tarzı büsbütün dikkat çekicidir köprünün iki ucu toprak içinde gömülmüş temeller üzerine değil vahşi dağ kayalarının yarı beli üzerine bindirilmiştir taşların yüzeyleri kalemle işlenmiş ve kemerlerin iri taşları zıvanalı olarak birbiri içine kenetlenmiştir kemeri kasnak biçimindedir köprünün iki ucunda işlek bir vazife gördüğüne alamet olacak aşıntı yoktur her hangi bir yerinde yapanı yaptıranı yoktur tarih kitapları da bize bu köprü ile ilgili bilgi vermemekte sadece Odr. Prof.İ.Hakkı UZUNÇAREŞILI nın Kütahya şehri adlı eserinde zikre şayan anlatımı ile frigyalılara ait olduğu yazmaktadır

Birde lidya hükümdarı gyges in (MÖ.670-652) memleketinde ticareti geliştirmek için yaptırdığı meşhur kral yolunun üzerine düşmesinde lidyalılara ait olması gibi bir yakınlık vardır .Ramsay kral yolu güzergahını tarif ederken (Yolun dağlardan uşak ovasına girmiş olmasına….) yazar .Bu bilgi clandras köprüsünün kral yolu üstünde o yol için yapılmış olmasına işaret olmaktadır

Köprünün etrafında banaz çayının akışına doyum olmayacak manzara güzelliği vardır köprünün yakınında karahallı elektrik santral binası bu tarihi abidenin ihtişamını ve çevresindeki manzara güzelliğini tamamlayan bir tesis olarak gözönüne gelmektedir elektrik santralının su fazlası beton kanal ile köprünün yanı başından banaz çayına akıtılmıştır 17 m yükseklikten dökülen 1 değirmenlik temiz beyaz su burada bir çağlayan olmakta ve banaz çayına karışmaktadır

Köprü 1960 yılına kadar kendi halinde idi iki yanında korkuluk yoktu üzerinden geçerler korku ile geçerdi .Sudan 17 m yüksekte çoğunun gözü kararır başı dönerdi .Rüzgarlı anlarda rüzgar insanı uçuracakmış gibi bir his gelirdi karahallı belediyesi köprünün üstüne beton sıva ve kenarlarına beton korkuluklar yaptırdı ışıkla süsledi ve aydınlattı böylece göz kararmadan iki yanındaki güzel manzarasını çaya akan şelaleyi rahatça seyredebilirsiniz

Köprünün batı yakasında kayalar oyularak su yolu yapılmış bu su yolunun taş oluklarla batıya doğru suyun akış istikametinde yapılmış büyük ihtimalle uyuz pınarı çevresindeki pınarların suyu ulaş bağları denilen ve ilk çağlarda yerleşim yeri olan bu yerlere akıtılmıştır .

KAYNAK: UŞAK VALİLİĞİ