GERMENCİK – MURSALLI KASABASI VE KİLİSESİ – AYDIN

Mursallı, Musa ve Ali adında iki kardeşin yerleşmesiyle oluşmuş ve bunların adından esinlenerek Musaali adını almıştır . 18yy’da azınlıklara tanınan özel haklar bu yerleşim yerine Rum aileleri yerleşmiş ve köyün adını Mursalli olarak değiştirmişlerdir. Rumlar meslek etkinlikleri ticaret ve taşımacılık alanında bu köyü Aydın’ın merkezi haline getirmiştir. Bu nedenle köyün ekonomik yapısı çevre köy belde ve ilçelere göre daha gelişmiştir.

Kurtuluş Savaşı’nda yurdumuzdan atılan Yunan işgal kuvvetleri ile birlikte buradaki Yunanlı halkı bir kısmı burayı terk etmiştir. 30 Ocak 1923 tarihinde Lozan şehrinde imzalanan nüfus mübadelesi antlaşması ile Selanik ve Grevena’da bulunan Türkler, Atatürk önderliğinde bu köye yerleşmişlerdir. O güne kadar Mursalli adı ile bilinen Rum ticaret merkezinin adı değiştirilerek Mursallı adını almıştır.

Uzun yıllar idari yönden köy olan Mursallı, 1957 yılında belediye teşkilatı kurulunca kasaba hüviyetine kavuşmuştur. Mursallı kasabası Aydın ilinin Germencik ilçesine bağlıdır.
Kasabanın en yüksek yeri Tarassut Tepesi‘dir. Bu tepe büyük taarruz sonrası büyük önder Mustafa Kemal Atatürk tarafından ziyaret edilmiştir

Kasabamızda Rumlardan kalma bir tane kilise ve bir kaç tane ahşap ev mevcuttur. Kasabanın görülmeye değer Egemenlik Milli Parkı (Şahin Tepesi) ile 1937 yılında Mustafa Kemal Atatürk‘ün Büyük Manevra nedeni ile gelip kaldığı ve çevreyi gözetlediği Tarassut Tepesi mevcuttur. Şahin Tepesi ile Tarrasut Tepesi‘nde Aydın – Söke arasındaki tüm yerleşim birimlerini görmek mümkündür.

Kurtuluş Savaşı sonrası Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetiyle Yunan hükümeti arasında 30 Ocak 1923 tarihinde Lozan şehrinde imzalan Nüfus Mübadelesi sözleşmeler ile Mursallı’da bulunan Yunanlılar ve Selanik – Grevena belde ve köylerdeki Türkler ile yer değiştirmişlerdir. Yunanistan’dan gelen Türkler kasaba nüfusunu %75’ini, Arnavutluk’tan gelen Türkler kasaba nüfusunu %25’ini oluşturmuşlardır.

Mursallı‘dan giden Rumlar ise Eğriboz (Evia) adasına göç ettiler. Orada ikamet ettikleri köylerinin adı yakın zamana kadar Neo Mursalli (Yeni Mursallı) iken, şu anda köyün adı Taxiarkhea olarak değişmiştir. Bu isim Mursallı Köyü‘ndeki kilisenin adı olup, buradaki bir ikonanın da adıdır. Bu ikona göç edilirken birlikte götürülmüş olup orijinali Neo Mursalli Köyü’nün kilisesinde bulunmaktadır.

Kaynak: Kültür Portalı