YENİ ÇEŞME – AFYONKARAHİSAR

Çavuşoğlu Mahallesi, Yarenler Caddesi üzerinde, evlerin ortasında geniş bir alanda, meydanda yapılmıştır.

BUGÜNKÜ DURUMU:

Yapı, cephelerdeki kesme taş ve tuğla dizileri ile yapılmış olan süslemelerin, tuğla sıralarındaki dökülmeleri haricinde günümüze sağlam bir şekilde ulaşmıştır. Suyu hala akmaktadır.

MALZEME:

Yapının dört cephesi dikdörtgen kesme taşlarla kaplanmıştır. Bunun yanı sıra cephelerdeki süslemeyi sağlayan tuğla sıraları çatıya geçiş sırasında kullanılmıştır. Enine üst üste dizilerek ve dikdörtgen kesme taslarla nöbetleşe sıralanarak süsleme yapılmıştır.

A) MİMARİ:

Çeşmenin cephesi güneybatı yönündedir. Çeşme güneybatı-kuzeydoğu yönünde dikdörtgen planlı olarak uzanır. Depolu bir çeşmedir. Malzemesi, cephe ve arka kısmın alınlığı ile çatıdan önceki son tas sırasında tuğla örgüler kullanılmıştır. Çeşmenin geri kalan kısımlarında düzgün kesme tas kullanılmıştır. Örtüsü kırma çatı seklindedir. Çatıda yine tas malzemelidir. Ön cephede çeşmesi mevcuttur. Cephe üçgen alınlıklıdır. Çatının gövdeyle birleştiği dört kösede dikdörtgen çıkıntılar yer alır. Ön cephede üçgen alınlık altındaki yuvarlak kemer yine tas malzeme ile yapılmıştır. Kitabesi bulunmamaktadır. Kemer ayaklarına enine yerleştirilen yastıklarla geçilir. Kemer ayakları dikdörtgen ve derince olan yalak ile son bulur. Cephedeki üçgen alınlık, köse çıkıntıları ve çatıya geçişteki son tas sırası, bordür seklinde ince uzun dikdörtgen tas sırası ile oluşturulmuştur. Cephenin güney tarafında kalan kısmında yüksekliği kemer kavsi ile es olan oluklu bir silme bulunur.

Kuzeybatı ve Güneydoğu yönlerine bakan yan cephelerde sadece düzgün örülmüş dikdörtgen taş dizeleri göze çarpar. Çatıya geçiş bordüründen bir önceki taş sırasında dikdörtgen taşlar ile nöbetleşe olarak, enine üst üste dizilmiş ince tuğla örgüleri görülür.

Kuzeydoğuya bakan arka cephenin alınlık kısmında depoya bakan dikdörtgen pencere

bulunur. Demir kapakla örtülen pencerenin etrafı ince tas dizisiyle çerçevelenmiştir.

Çeşme seviyesi bugünkü yol kotundan aşağıda kalmıştır.

TARİHLENDİRME:

Çeşme depolu bir meydan çeşmesidir. Kitabesi olmadığından

mimari özellikleri ile yapım tarihi belirlenmiştir. Çeşme düzgün kesme tas örgüsü, yuvarlak kemeri, üçgen alınlıklı kırma çatısı ve muntazam ölçüleri ile 20. yüzyıla tarihlediğimiz bir çeşmedir.

KAYNAK: AFYON ÇESMELERİ (YÜKSEK LİSANS TEZİ: Gülay KARASU)