TRİLYE TARİHİ ÇEŞMELERİ – MUDANYA / BURSA

Mudanya’nın Trilye beldesinde bulunan tarihi sokak çeşmeleri hakkında hiçbir bilgiye ulaşamadık. Çeşmelerden bir tanesi iki sokağın birleştiği köşede, diğeri de eski kilisenin yanında. Her iki çeşmede de kitabe yok. Kilise yakınındaki çeşme akmıyor. Diğer çeşme iki gözlü ve suyu akıyor. Her iki çeşme de tarihi.

TARİHİ ÇEŞMELER  – MUDANYA / BURSA

“Çarşı çeşmesi”, Çifte çeşme”, “Çınarlı çeşme”, “Fatih Camii çeşmesi”, Üç Kurnalı Çeşme”, “Tirilye (Sofalı) çeşmesi”, “Turan Sokak çeşmesi”, ve “Çanaklı çeşme” adlarıyla bilinirler. Günümüze kadar sağlam bir vaziyette ulaşmışlardır.

Çarşı Çeşmesi

İskele caddesi ile Çeşme sokağın kesişme noktasındadır. Önden görünüşü Mudanya’da Eski Cami’nin avlu duvarındaki çift kurnalı Sinan Bey çeşmesini andırır. Estetik bir mimari yapıya sahiptir. Yatay prizma gövdelidir. Deposu bulunmaktadır. İkiz kurnalıdır. Mermerden yapılma bir yalağı vardır. Ön kısmı boyanmıştır. Üstü silme saçaklıdır. Basık kemerli yan yana iki niş içine yatay kitabeler konmuştur. Ayrıca nişlerin içinde tas, sabun ve kandil koymak için ufak gözler vardır. Lüleleri pirinçtendir. Sonradan sıvanıp boyanmıştır. Güzel, estetik bir görünümü vardır.  

Çifte Çeşme

İkiz çeşme biçimindedir. Yatay kısmı uzun bir prizma şeklindedir. Deposu vardır. Yazıtı yoktur. Ayna taşı yerinde süslü mermer bulunmaktadır. Ayna kısmının altında birbirine simetrik iki pirinç lüle konmuştur. Setleri ve yalağı da mermerdendir. Yalaktan birkaç metre ileride bulunan havuz şeklindeki açık depoya su toplanır. Burası hayvanların su içmesi için yapılmıştır. Silme şeklindeki saçağını yandaki ve ortadaki plasterler taşımaktadır.

Değirmenci sokak ile Karacabey yönüne giden yolun kesişme noktasındadır. Önden görünüşü Çarşı Çeşmesi’ne benzer. Farkı yanı başında havuz şeklinde küçük deposunun olmasıdır.

2012 yılında onarımdan geçirilmiştir.

Çınarlı Çeşme

Kırma ve moloz taş ile tuğla kullanılarak yapılan bir çeşmedir. Ön yüzü yuvarlar tonozlu olarak inşa edilmiştir. Ayna taşı süslü mermerdendir. Tek kurnalıdır. Depoludur. Kaptan sokak ile Tohumcu sokakların kesişim yerindedir. Doğusundaki sokağa ve güneye bakan iki cephesi vardır. Yaptıran ve yapım tarihi belli değildir. Kitabesi yoktur. Dündar Evi’nin batısında yer almaktadır.

2013 yılında onarımdan geçirilmiştir.

Fatih Camii Çeşmesi

Ön yüzündeki plasterle ve sivri kemeri kesme taştan yapılmadır. Bu haliyle görünümü bir zafer takını andırır! Aynası ve alınlığı mermerdendir. Bunların üzerinde oyma geometrik şekiller ve motifler bulunmaktadır. Lülesi pirinçtendir. Çeşmenin yapımında Bizans ve Osmanlı dönemi mermerleri kullanılmıştır. Bunların arasında gömüt taşları da vardır. Güneydoğu yönündeki Çeşme sokak ile Ferah sokağının birleştiği yerdedir.

Hagios Stephanos Kilise’sinin 1560 / 1561’de camiye çevrilmesinden sonra batıdaki bahçe duvarına yapılmıştır.

Kitabesinde: “Sahibü’l hayrat ve’l hasenat Hasan bin ibni Ali.

Sene H. 1023 (M. 1614 / 1615) “

Üç Kurnalı Çeşme

Tirilye’nin en büyük ve en gösterişli çeşmelerinden biridir. Fatih Camii’nin abdestlik kısmındadır. Mermerden yatay dikdörtgen prizma şeklinde inşa edilmiştir. Üç kurnalıdır. Ön yüzü çiçek ve servi motifleri ile süslenmiştir. Sol başa lale, ortaya sümbül, sağ başa da karanfil motifleri konmuştur. Ortadaki kurnanın iki yanında birer servi motifi bulunuyor. Yanlardaki muslukların üst kısımlarına birer hilâl motifi de konmuştur. Orta bölümünün üst kısmında Arap harfleri ile Osmanlıca olarak bir kitabe yer almaktadır. Yazının altında Hicri 1023 (Milâdi 1614) yazıyor. Bu kayıttan çeşmenin Osmanlı döneminde yapıldığı anlaşılıyor!

Turan Sokak Çeşmesi

Aynı adı taşıyan sokağın içindedir. Deposu olan bir çeşmedir. Sonradan sıvanmış ve boyanmıştır. Tek lülelidir ve önünde yalağı vardır. Sokağın yükseltilmesi nedeniyle bir kısmı yol kodunun altında kalmıştır. İki yanındaki stilistik kaideleri ile başlıklı iki plasterin arasında silme saçaklı olarak inşa edilmiştir.

Çanaklı Çeşme

Mudanya – Tirilye arasındaki asfalt yolun kenarındadır. Yol üzerindeki en keskin virajın olduğu bölümdeki mola yerindedir. Tirilye’ye daha yakındır. Bulunduğu yer çamlarla kaplı bir mesire alanıdır. Gelen geçen yolcuların su ihtiyacının karşılanması amacıyla yapıldığı sanılmaktadır!

KAYNAK: YEŞİL BURSA