23 Temmuz 2025
Çeşmeler

PARSLI ÇEŞME – GÖKÇEN – TİRE / İZMİR

  İzmir ili, Tire İlçesi, Gökçen Mahallesi’nde, Şehit Mahmut Moran Caddesi’nde 182 ada 25 parseldeki kahvehane avlusun bulunduğu tapu alanı içindedir.. Çeşmenin kitabesi mevcut olup tercüme edilmesi gerekmektedir.

   Orijinal çeşmenin ayna taşındaki tarihi pano çalınmış olup yerine adi fayanstan pano yerleri kapanmıştır.

   Panoda avlanmakta olan Parsın bir resmi bulunmakta idi. Kitabesinde 1205 tarihi okunmaktadır. Eski Kitabede: Sahibül Hayrat vel hasenat, Çakır Hasan oğlu Hacı Hasan Ağa Çeşmesi yazmaktadır.

   Çeşme şu haliyle orijinalden tamamen uzak fakat suyu akmakta olup faaldir.

   İbn-i Ali İbrahim Ağa, 8 Zilkade 1205 (17 Temmuz 1888) tarihinde inşa ettirmiştir. Müstakil tapu kaydı bulunmayan çeşmenin kitabesinde şu ibare okunabilmektedir:

İbn-i Ali İbrahim Ağa âlî-himem sâhib-i cûd u atâ,

Cûş eyledi ki hemân mânend-i Nîl ü Furât,

Oldu bir âb-ı kevser yenbûʽ-ı rûddan;

Ve âb-ı pâkda safveti verdi cihânda şöhreti,

İhsân ide Bârî-i Hudâ Cennet-i Adn,

Nûş eyleyen ehl-i rızâ mücrîsine kılsın duâ.

Sene 1205 hicrî (1790-91 miladî)

Sadeleştirmesi:

Cömert, ikram sahibi, yardım etmeyi çok seven Ali oğlu İbrahim Ağa,

Nil ve Fırat nehirleri misâli coştu da coştu,

(Ki onun bu eseri)

Nehrin kaynağından süzülen bir Kevser suyu (Cennet içeceği) oldu;

Cihanda meşhûr olmasını, bu temiz suyun duruluğu sağladı,

Adn Cennetini Allah ona ihsân etsin,

Bu sudan içip de razı olan, onu akıtana duâ etsin…!

Tarihi 8 Zilkade sene 1205”.

   Çeşmenin dışı beton sıvalı, ön kısmı fayans döşeli olup aslî şeklini yitirmiştir. Yöredeki diğer örnekler gibi moloz taştan inşa edilen çeşmenin suyu akmaktadır.

  Eski fotoğraflardan görüldüğü kadarıyla çeşmenin ayna taşında bir öküzün üstünde duran aslan kabartması bulunmaktaydı. Çalınan bu taşın yeri fayansla kaplanmış vaziyettedir.

Buradaki tasvirin Anadolu Aslanı olması muhtemeldir.

KAYNAK: İZMİR’İN ÇEŞME VE SEBİLLERİ ( FATİH DALGALI )

FOTOĞRAFLAR: MUSTAFA GÜRELLİ