22 Aralık 2024
Camiler

TAHTA MESCİT CAMİ (KADI MUSTAFA CAMİ) – ELMALI / ANTALYA

    Elmalı ilçesinin Tahta Mescit Mahallesi, Abdullah Ekiz Sokak’ta yer alan cami, günümüzde Yeni Cami ya da Halit Hoca Efendi ismiyle anılmaktadır. Arşiv kayıtlarında ise Tahta Mescit Cami ve Kadı Mustafa Cami isimleri yazılıdır. İnşa tarihi ve banisi bilinmeyen caminin ismiyle ilk kez 1567 yılına ait tahrir defterinde karşılaşılmaktadır. Mescit bu tarihte bazı dükkân ve para vakıflarından elde edilen 850 akçe ile idare edilmektedir. 19. yüzyılın ilk yarısında mescit olarak kayıtlara geçen vakıf binasında ders verilmekte olup dersiamı Mevlana es-seyyid Mehmed’dir. Vaaz ve Nasih’i ise Mevlana es-seyyid Mustafa’nın olduğu bilgisine ulaşılmıştır. 1840 yılına ait arşiv kaydından, vakfın mütevellisi ve imamı olan Dersiam Hacı Salih Efendi’nin, kıymeti 660 kuruş olan 40 dönüm tarlası, kıymeti 2620 kuruş olan 3 kıta değirmeni, kıymeti 1200 kuruş olan 4 bab dükkânı ve kıymeti 250 kuruş olan 1 dönüm bağı camiye vakfettiği anlaşılmaktadır.

    1850’li yıllarda da vakfın mütevellisinin değişmediği, 1855-1856 yılına ait vakfın hâsılatının 972 kuruş olduğu. 1853-1854 yıllarında da mütevellinin değişmediği ve bu tarihlerde Hacı Salih Efendi ile yapılan muhasebeye göre hâsılatın 34,5 kuruş olduğu. 1857-1862 yıllarında mütevellisi bulunan Abdurrahman Halife ile yapılan muhasebeye göre hâsılatın 1758,5 kuruş olduğuna dair bilgilere arşiv kaynaklarından ulaşılmaktadır.

     Cami büyük bir restorasyon geçirerek eski özelliğinden eser kalmamıştır. Adeta yeniden inşa edilmiştir. Tahta tavan sökülüp beton yapılmış yuvarlak bir kubbe girintisi yapılmış.

      Cami kare planlı olup mihrap duvarında altta dört üstte iki pencere bulunmaktadır. Yan duvarlarda ise altta üç üstte biraz daha küçük altışar pencere bulunmaktadır. Sağ taraf alttaki pencerelerin üstüne süsleme olarak Haşr suresinin son üç ayeti, sol pencerelere ise ayet-el Kürsi yazılmış.

     Mihrab tamamen çini ile kaplanmış ve mihrabın çevresine Ayet-el Kürsi yazılmış, vaaz kürsüsü de sol taraf duvara mükebbire gibi çıkıntı olarak yapılmış. Harim içi sade bir görünüşe sahip. Son cemaat yeri tamamen kapatılıp bir şadırvan yapılmış. Minare ise son cemaat yerine giriş kapısının sağında duvara bitişik durumdadır. Caminin kitabesi yok. Caminin üstü kiremit çatı ile örtülüdür.