İLYAS BEY MESCİT VE ÇEŞMESİ – MANİSA

Mescit, Adakale Mahallesi, Değirmen sokağı ile Dönertaş sokağının kesiştiği köşededir. Mescit son cemaat yerinin iki kemeri ortasındaki alınlıkta yer alan kitabesine göre H. 764 / M. 1362 Tarihinde yaptırılmıştır. Yapının doğu duvarına H. 1160 / M. 1747 yılında bir çeşme ilave edilmiştir. Çeşmenin yapıp tarihinde mescidin de onarıldığı düşünülmektedir.

Kare planlı, kubbeli, kübik mescitlerle Selçuklular ve Beylikler döneminde sıkça karşılaşırız. Önemli olan son cemaat yerinin bulunmasıdır. Yapının ikinci bir önemi de O. ASLANAPA’nın da belirttiği gibi kitabesi olan en eski SARUHANOĞULLARI DÖNEMİ eseri olmasıdır.

Bugün restorasyonu biten ibadete açık olan mescit, kuzeyindeki son cemaat yeriyle birlikte, boyuna dikdörtgen planlıdır. Harimi, kare planlı üzeri kubbeyle örtülüdür. Kubbeye sivri tromplarla geçilir.İç mekanı, doğu, batı, ve kuzey duvarına açılmış birer dikdörtgen alt pencereyle onların üzerinde yer alan yuvarlak kemerli pencereler aydınlatılır.

Mihrabı dikdörtgen planlı düz bir niş şeklindedir. Minber mihrabın batısında ve yeni yapılmıştır. Dıştan harim ile son cemaat yeri arasındaki seviye farkı kirpi saçakla belirlenmiştir. Mescitin iç ve dışında süsleme yoktur. Duvarlar moloz taş örtülüdür. Kubbe kasnağı ise iki sıra tuğla, bir sıra kesme taş ve taşlar arasında iki sıra dik tuğla dizilerinden oluşur. Kubbe ve son cemaat kemerleri tuğladandır.

KAYNAK: MANİSA’DA TÜRK DEVRİ YAPILARI(Prof. Dr. HAKKI ACUN )