HAYRAN VELİ SULTAN CAMİ VE TÜRBESİ – AFYONKARAHİSAR
İhsaniye İlçesi Kayıhan Kasabası’nda, Hayran Veli Camii’ne bitişik bir türbedir. Türbe içinde müritlere ait çok sayıda sanduka vardır. Horasan erlerinden bir halk tabibi olup, bir tür cilt hastalığını iyileştirdiği söylenmektedir. Köyde birçok isim Veli veya Sultan ismiyle isimlendirilmektedir. Türbe tarihi bir görünüme sahiptir. Bakımlıdır.
Hayran Veli Sultan Camii, Afyonkarahisar İhsaniye ilçesinde Kayıhan kasabası merkezinde bulunmaktadır. Hayran Veli türbesinin bitişiğinde yer alır.
Cami giriş kapısı üzerindeki mermer kitabesinde eski yazıyla H.1311 ( M. 1895) yapılmış, 1967 yılında da tamir edilmiş olduğu yazılıdır.
Tamir sonrası orijinal yapısını kaybetmiş olduğu görülmektedir. Dikdörtgen planlı cami kırma çatılı olup, çatısı kiremit kaplıdır.
Tek şerefeli minaresi caminin batı köşesinde bulunur.
HAYRAN VELİ SULTAN KİMDİR:
Hayranbalı olarak da anılan Hayran Veli Sultan, Horasan’dan Hacı Bektaş Veli ile birlikte gelenlerden olduğu, Karaca Ahmet Sultan’ın kardeşi olduğu rivayet edilmektedir. Hacı Bektaş-ı Veli’nin yanında yetişerek Kayıhan’a gelip burada tekkesini kurduğu ve bir halk tabibi olarak özellikle cilt hastalıklarında sonuçlar verdiği bilinmektedir. 13.yüzyıl sonu veya 14.yüzyıl başı buraya geldiği söylenmektedir.
Bazı kaynaklara göre Karaca Ahmet Sultan ve Seydiler Sultan’ın arkadaşı olarak bilinmektedir. Vücut ve gözde çıkan sulu çıban, iltihap gibi cilt hastalıklarında uzman bir hekimdir.
