HACI OSMAN MESCİDİ – DİVRİĞİ – SİVAS

Divriği ilçe merkezinde, Hacı Osman Mahallesi’nde yer almaktadır. Mescit, giris kapısı üzerindeki kitabeye göre 1089 H./1678 M. yılında Osman bin Yakup tarafından yaptırılmıştır.

Kitabe.

Bina hazel mescid bi vasiyeti el–hac Osman bin

Yakub el–merhumeyin men nev–verallahu ruhuna sene tis’a vese maun ve elf

1089 (1678 M.)

Anlamı:

Allah ruhlarını nurlandırsın, merhum Yakup oğlu merhum Hacı Osman’ın vasiyeti üzere bu mescit 1089 yılında yaptırılmıstır.

Basbakanlık Osmanlı Arsivi’ndeki Hurufat Defteri’ndeki belgeye göre, yapının 1130 H./1718 M. yılında ibadete açık olduğu ve XIX. yüzyıl başlarında da mescitten camiye dönüştürüldüğü ifade edilmektedir.

1970’li yıllarda yapının kuzeyine, bir son cemaat yerinin ilave edildiği ve mescidin üzerine kırma çatı yapıldığı ifade edilmektedir. Mescit, 2000’li yıllarda da V.G.M. tarafından onartılmıştır. Bu onarımlarda yapının çevresindeki depo, müştemilat gibi ilave yapılar ortadan kaldırılmıştır.

Plan ve Mimari Özellikleri:

Mescidin doğu–batı yönünde uzanan dikdörtgen planı, ortada güney–kuzey istikametinde atılan iki takviye kemerinin desteklediği bir beşik tonoz ile örtülüdür . Tonoz örtü, dıştan kiremit kaplı kırma bir çatı içerisine alınmıştır. Kuzey yöndeki son cemaat yerinin 1970’lerde ilave edildiği halk arasında söylenmektedir. Son cemaat yeri, güneyde mescit duvarına bitisik olan ve kuzeyde bağımsız dört ahşap direkle tasınan kırma bir çatı ile kapatılmıştır. Asıl ibaret mekânına geçit veren sivri kemerli giriş açıklığının batısında 30 cm. derinliğinde bir mihrap nişi, doğusunda ise dikdörtgen çerçeveli bir pencere açıklığı bulunur . Eyvan tipinde ele alınan mescidin doğu ve batı duvarlarında ise iki adet pencereye yer verilmiştir . Mescidin güney cephesi sağır bırakılmıştır.

Minare: M. Denktaş’ın 2005 yılında yayınladığı Divriği’deki Osmanlı Camileri adlı kitabında, yapının kuzeybatısında olduğu belirtilen minare, son onarımlarda ortadan kaldırılmıştır.

Mihrap: Kıble duvarında, kesme tas malzemeli, yarım yuvarlak planlı, 40 cm. derinliğinde bir mihrap nişi bulunmaktadır. Mihrap, oldukça sade ve süslemesizdir.

Minber: Son yıllarda mescide ilave edilen minber, sanatsal bir özellik taşımamaktadır.

Yapıda, herhangi bir süslemeye yer verilmemiştir. Mescit, tamamıyla kesme tastan inşa edilmiştir.

KAYNAK: MEMLEKETİM DİVRİĞİ