ÇUKURKÖY CAMİİ – MENEMEN / İZMİR
Menemene bağlı 27 köyden biri olan Çukurköy, bölgenin en eski yerleşim yerlerinden Dumanlıdağ’da kurulmuştur. Köyün kurulduğu arazinin doğusunda kalan Asarlık Tepesi’ndeki seramik buluntuları buranın geçmişini M.Ö. 4. yüzyıla kadar götürmektedir. Çukurköy Camii, köy merkezinde kuzey-güney yönde eğimli bir arazi üzerinde inşa edilmiştir. Çukurköy Camii, kare planlı bir harim bunun kuzeyinde enine dikdörtgen planlı son cemaat yeri ve kuzeybatı cepheye bitişik minareden meydana gelmektedir. Son cemaat yeri daha önceleri açıkmış, şimdi camekânla kapatılmış. Cami kesme taştan yapılmış ve üstü kiremitle örtülmüş. İç kısmı tamamen ahşaptan yapılmış ve yenileme sırasında aslına sadık kalınarak restore edilmiş. Cami tavanı tamamen orijinal ve tavandaki süslemeler de hayli ilginç motiflerle süslenmiş. Mimber, kürsü ve sermahfil de orijinalliğini korumuş ve hepsi de ahşap. Caminin giriş kapısının üstündeki sermahfili de tamamen ahşaptan yapılmış ve içerden merdivenle çıkılıyor. Camini bahçesinde dört adet su kuyusu var ve halen kullanılmakta ve içinde suları var. Caminin giriş kapısı üzerinde bir kitabe var, bu kitabenin sol altında sene 1324, sağ altında ise sene 1322 tarihleri var. Ayrıca son cemaat yeri giriş kapısının sağ ve sol üstünde birer kitabe daha var. Bu kitabelerin altında da sene 1168 tarihleri var. Kaynaklardan edinilen bilgiye göre tarihi caminin onarım yılı 1168. Caminin bahçe duvarında çift cepheli bir çeşme mevcut. Çeşmenin her iki tarafı da kullanılmıyor, suyu akmıyor. Çeşmenin cami bahçesine bakan tarafında bir kitabe var ve üzerinde 1170 tarihi yazılı. Caminin son cemaat yeri giriş kapısının üzerine çok ilginç, bir dağ keçisi boynuzu asılmış. Bu keçiboynuzunun da en az iki yüz yıllık olduğu söyleniyor. Kim tarafından ve ne amaçla asılmış bilinmiyor. Ayrıca caminin bahçe giriş kapısının solunda asırlık bir de çınar ağacı var. Bu çınar ağacının da camiyle aynı yaşta olduğu söyleniyor. Caminin bahçesinin dışına sonradan bir şadırvan yapılmış. İlginçtir şadırvanın yanında duvara bitişik bir de sadaka taşı var. Caminin tarihine ve yapım şekline bakarak Selçuklu dönemi bir cami olduğu anlaşılıyor.
Yerli Yörüklerden oluşan Çukurköy, 850 M. yüksekliği ile yörenin en eski ve en yüksek yerleşim yerlerinden biri.
