ÖŞÜR HANI ( ESKİ TEKEL BİNASI ) -BAYINDIR/ İZMİR
Öşür Hanı (eski Tekel Hanı) Hacı İbrahim Mahallesi, Baştaş Caddesi üzerinde yer almaktadır. Hanın bilinen inşa kitabesi bulunmamaktadır. Ancak giriş açıklığındaki kemer kilit taşı üzerinde Latince 1869 tarihi görülmektedir. H1322/ M1904 tarihli bir belgede ise yapının gayrimüslim Rum Hacı Save Efendi ye ait olduğu tespit edilmiştir. İnşa tarihinin Latince harflerle verilmiş olması da daha çok Levanten ve Rum yapılarında karşımıza çıkan bir uygulamadır. Bu yapının Rum Hacı Save Efendi tarafından yaptırılmış olduğu ihtimalini güçlendirmektedir.
Alt katları depo ve ahır , üst katları idare ve tüccarların kalmasına yönelik odaların bulunduğu bir şehir içi hanıdır. Kuzey ve doğu cephesinde iki katlı bir düzenleme söz konusu iken diğer bölümler tek katlıdır. Mekanların alt girişleri direk avluya, üst kat girişleri koridora açılmaktadır. Yapıda inşa malzemesi olarak düzgün kesme taş, kaba yontu taş ve tuğla birlikte kullanılmıştır. Alt kat ile giriş cephesindeki tüm pencere açıklıkları taş sövelidir ve Üzerlerinde tuğla silmeler yer almaktadır. Yapıya doğu cephesindeki yuvarlak kemerli açıklıktan girilmektedir. Kapı kanatları demirdendir ve sağ kanatta küçük boyutlu sivri kemerli ikinci bir giriş açıklığı daha bırakılmıştır. Avlu girişinde bir sütun üzerine oturan tuğladan iki yuvarlak kemerli düzenleme yer almaktadır.
Avlunun kuzey cephesinde yer alan iki katlı düzenleme dikkat çeker. Bu bölümde alt katta farklı boyutlarda üç oda bulunmaktadır. Odalar güneyde yer alan ambar mekanları ile benzer şekilde taş lentolu, tuğladan basık hafifletme kemerli kapılarla avluya açılmaktadır.
1929 yılından itibaren Tekel Genel Müdürlüğü tarafından Bayındır Tekel Binası olarak kullanılmıştır.1975 yılında onarılıp depo olarak kullanılmak üzere Tekel Genel Müdürlüğüne satılmıştır. Ancak 1981 yılında yapılan incelemelerde yapının kullanılamayacak durumda olduğu tespit edilmiş ve boşaltılıp onarılmasına karar verilmiştir. Onarım gerçekleşmemiş olarak yine depo olarak 28 yıl kullanılmış ve 2009 yılında Hanın üst örtüleri tamamen çökmüş ve ikinci kat büyük hasar görmüştür.
2009 yılında Milli Emlak Genel Müdürlüğünden Bayındır Belediyesine kesin tahsis çıkmış ve restorasyon projeleri İzmir Valiliğinden sağlanan katkı payları ile 2011 yılında 14, Bayındır Çiçek Festivalinde Kültür Bakanı tarafından açılış gerçekleştirilmiştir.
Tarihi Kentler Birliği tarafından restorasyon projesi Koruma ve Özendirme yarışmasında Uygulama ödülü kazanan Tarihi Han Bayındır halkına SOSYO-KÜLTÜREL MERKEZ VE KENT MÜZESİ görevi görmektedir.
