24 Kasım 2024
Camiler

NUH PAŞA CAMİ – KARAMAN

Karaman şehir merkezinde, Koçak Dede Mahallesinde bulunan cami, girişte bulunan kitabesine göre H 1005/ M. 1596 yılında Nuh Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Nuh Paşa aslen Karamanlı olup, Osmanlı Devleti’nde ülkenin farklı şehirlerinde değişik görevlerde bulunmuş ve vezirliğe kadar yükselmiştir. Cami, kesme taştan, merkezi büyük kubbeli olarak inşa edilmiştir.  Yapı, kare planlı bir harim ve önde üç bölümlü son cemaat yerinden oluşmaktadır. Harimin kuzeydoğu köşesinde tek şerefeli minaresi vardır. Taç kapı, cepheden dikdörtgen bir kütle şeklinde biraz taşırılmıştır. Bu kütle içerisine sivri kemerli bir niş oluşturulmuş, tamamen mermer olan bu alana cümle kapısının basık kemeri yerleştirilmiştir. Niş kemeri arasına ise iki parça halinde kitabe konulmuştur.

Kitabenin metni şöyledir:

Okunuşu: Kale’llahü tebareke ve te’ala kitabihi’l-mübin fi tarihi sene 1005

Türkçesi: Allah Teala kitabında buyurdu ki sene 1005

Alt kısmındaki kitabenin metni:

Okunuşu: Selamünaleyküm tıbtüm fe’dhuluha halidin.

Türkçesi: Size selam olsun, ebedi cennete girin.

Mihrab, giriş gibi mermerdendir. Beden duvarından öne doğru taşırılan mihrab kütlesinin yan tarafı birer sütunce ile sınırlandırılmıştır. Poligonal planlı nişin kenarlarında sütunceler, üst kısmında ise mukarnaslı kavsara yer alır. Niş ayrıca profille çerçevelenmiştir.

Kesme taş ile yapılan mimber, güney duvarındaki pencere ile mihrab arasında bulunur. Süsleme açısından önemli bir özellik göstermeyen mimberin süpürgelik kısmında yüzeysel nişler oluşturulmuş, yan aynalıklara kabartma üçgenler yerleştirilmiştir. Girişin taş kısmının etrafı mukarnaslarla süslenmiştir.

Mahfil harimin kuzeyini boydan boya kaplar. Mahfil dördü bağımsız, ikisi ise yanlarda duvar şekline dönüştürülen kısımlara bitiştirilen altı sütun tarafından taşınmaktadır. Mahfilin tavanı nakışlı ahşap işçiliğinin önemli bir örneğidir. Tavan boydan boya ahşap çıtalarla ve ana kompozisyon olarak çok kollu yıldızların oluşturduğu geometrik motiflerle taksimatlandırılmıştır.

Harime girişin üst bölümünde kitabesi bulunmaktadır. Evliya Çelebi Karaman’dan bahsederken bu camiden övgü ile bahseder. Çelebi yapı ile ilgili olarak şöyle der. “Nuh Paşa Camii gayet sanatlı ve nakışlı kargir yapı, kubbeli bir camidir. Kubbesi kurşunla örtülüdür. Bunun mevzun minaresi gibi minare hiçbir şehirde yoktur. Havlusunda fıskiyesi ve şadırvanı selsebil gibi bol su akutub cemaat abdestlerini tazeleyip Cenab-ı Hakk’a yaklaşırlar, aydınlık ve ferah bir camidir. Bu şehirde bundan başka Kurşunlu cami yoktur.” Buradan anlaşılacağı üzere yapını üzeri kurşun kaplıdır. Aynı zamanda avlusundaki şadırvan günümüzde mevcut değildir. Cami ibadete açıktır.

Kaynak. Karaman Belediyesi