YILDIRIM KÜLLİYESİ ve CAMİİ – BURSA

Osmanlı Devleti’nin mimarlık ve yapı alanında bir üslup bütünlüğünü simgeleyen Yıldırım Külliyesi, Yıldırım Bayezid tarafından 1390’lı yıllarda yaptırılmıştır. Cami, medrese, imaret, darüşşifa, mektep, hamam ve türbeden oluşan külliyeden günümüze cami, hamam, medrese, darüşşifa ve türbe kalmıştır. Yıldırım Külliyesi içinde yer alan yapılardaki mimari, sanatsal unsurlar “Beylikten Devlete “ geçişin de bir göstergesi gibidir.

Yıldırım Camii

Yıldırım unvanıyla bilinen Sultan 1. Bayezid’in Bursa’da 14. yüzyılda inşa ettirdiği külliyede yer almaktadır. Bursa’nın doğusunda aynı adı taşıyan tepeye inşa ettirilen külliyenin ortasında bulunmaktadır.  Zaviyeli ya da tabhaneli olarak da bilinen plan şemasına sahip olan Yıldırım Camisi, kendisinden önceki Orhan Camisi ile 1. Murad’ın Çekirge’deki camisinin bir benzeri olmakla birlikte yapısallık ve işçilik açısından onlardan daha gelişmiştir. Kusursuz inşaatı, temiz yapılışı, kesme taş cepheleri, son cemaat yeri, en önemlisi de “Bursa Kemeri” nin ilk olarak burada kullanılması ile dikkat çeker. Aynı zamanda “Ters T” planlı (tabhaneli, zaviyeli) camilerden olan yapının, son cemaat yerindeki ayakları ve bunları birbirine bağlayan, Bursa kemerleri mermere benzeyen kesme taşla örülmüştür. “T” planlı camilerin en özgün olanı olarak da kabul görmektedir.

Simetrik bir plana sahip olan camide, kubbeler ile örtülü son cemaat yerinden girildiğinde dinlenme mekânları (tabhane) buradan da iki büyük kubbe ile örtülü asıl ibadet mekanına geçilmektedir. Yapının çeşitli yerlerinde çini işlemeler, mukarnas süslemeler ile caminin güneydoğu ve güneybatı yönündeki odalarında geometrik motiflerle bezeli ocaklığı bulunan alçı duvar vardır.

   Bir tepe üzerinde yer alan cami, Bursa ovasından bakıldığında görkemli görüntüsüyle Bursa’nın siluetine çok şey katmaktadır. Binada yer yer çini işlemeler ve zengin mukarnas süslemeler bulunmaktadır. Giriş üstünde hünkâr mahfili denilen ikinci kat, çıkılması güç ve karanlık bir yerdir. 1855 depreminde minaresi yıkılan Yıldırım Cami’sinde 1963 yılında binadan ayrı olarak bir minare yapılmıştır. 2011 yılında minareleri aslına uygun olarak Bursa Büyük Şehir Belediyesi tarafından yeniden inşa edilmiştir.

2014 yılında UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilen alan içerisinde yer almaktadır.