CAMİLERİN BÖLÜMLERİNDEN MÜKEBBİRE

MÜKEBBİRE

     Mükebbire: (Me’zene) Ezan okunacak veya tekbir getirilecek yer manasına gelir. Mükebbire; bazı camilerde revakların arkasındaki duvarın üstünde, dışarıya çıkma olarak yapılmış, balkon gibi küçük kısımlara verilen isimdir. Buna mi’zene de denir. Caminin son cemaat yerinde namaz kılanlara, içerideki imamın tekbirlerini tekrar ederek cemaatin birlikte namaz kılabilmesini sağlamak için yüksekçe bir pencere içine ve dışarıya taşkın olarak inşa edilmiş balkon şeklinde çıkmadır ki, son cemaat müezzini imamın tekbirlerini buradan tekrar ederek dışarıdaki duymayan cemaate bildirir.

OSMANLI CÂMİ MİMÂRİSİNDE MÜKEBBİRE

   Mükebbire cami mimarisinde cemaate sesi ulaştırmak için inşa edilmiş bir birimdir. 17. yüzyılın başından itibaren inşa edilmeye başlanmıştır. Revaklı avlusu olan ve cemaatin avluda da namaz kıldığı camilerde namaz vakitlerinde avludaki cemaatin imama uyabilmesi için bu balkonlarda mükebbir dediğimiz kişiler yer alır ve imamın tekbirlerini tekrarlar.

Mükebbireler başlangıçta revaklı avlusu olan camilerde inşa edilmiştir.

   İlerleyen zamanda ise revaklı avlusu olmayan camilerde özellikle Batı Anadolu’da

Mükebbireler yoğunlukla görülebiliyor.

Anadolu toprakları ve Osmanlı’nın hâkim olduğu topraklar üzerinde bulunan camilerden bizim tespit edebildiğimiz mükebbireli cami sayısı 72 dir. Bu camilerin

mükebbireleri dönemine, inşa malzemesine, şekline, konumuna göre farklılık göstermektedir.

FOTOĞRAFLAR: Mustafa GÜRELLİ & Erol ŞAŞMAZ

KAYNAK: T.C.MARMARA ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

İSLÂM TARİHİ VE SANATLARI ANABİLİM DALI

İSLÂM TARİHİ VE SANATLARI BİLİM DALI

OSMANLI CÂMİ MİMÂRİSİNDE MÜKEBBİRE