MEHMET ZENGİ TÜRBESİ – KAYSERİ
Yer: Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Gültepe Mahallesi, Arkeoloji Müzesinin güneybatısında bulunmaktadır.
Bugünkü durumu: Yapı bugün Kayseri Müzesi İslâmi Mezar Taşları ve Kitabeler Deposu olarak kullanılmaktadır.
Tarihi: H.746/M.1345-46 tarihlidir.
Plan ve mimari özellikleri: Düzgün bir L şeklinde plan arz eden türbe, kuzey-güney ve doğu-batı doğrultuda biçimlenmiş iki dikdörtgen mekândan oluşmaktadır. Üst örtüsü beşik tonozla örtülüdür. L’nin kollarının birleştiği köşe mekânının üst örtüsü ise çapraz tonozdur. Duvarların yarısı, üst örtüsü ve taçkapının kaplama taşları 1970 yılındaki onarımda yenilenmiştir. Mumyalık bölümü bulunmayan türbeye batı cephenin ortasına açılmış taçkapıdan girilmektedir. Taçkapı genişlikleri farklı dört bordürle çerçevelenmiştir. Bordürler bezemesizdir. Giriş kapısının basık kemeri profilli konsollara oturmakla birlikte geçme olarak örülmüştür. Kemer üzerindeki alınlık iki renkteki taşların geçme yapmasıyla oluşmuş bir kompozisyonla süslenmiştir. Türbenin doğu cephesinde iki, batı ve kuzey cephelerinde birer pencere açıklığı bulunmaktadır. İç mekân üst örtüye göre üç bölümden meydana gelir. Köşedeki çapraz tonozla örtülmüş bölüm giriş kapısı eksenindeki beşik tonozlu mekânla birleşmektedir. Çapraz tonozlu bölüme güneyden beşik tonozlu ikinci bir mekân eklenmiştir. Bu mekânın üst örtüsü olan beşik tonoz ortadan bir sivri kemerle takviye edilmiştir.
Süslemesi: Türbenin giriş kapısının basık kemerinde ve kemer alınlığındaki renkli taş geçmeler dışında süsleme içermediği gözlenmiştir.
Malzeme ve teknik: Yapı tamamen kesme taş malzemeyle yapılmıştır.
Kitabesi: Taçkapı üzerinde beyaz mermere iki satır halinde sülüs hatla yazılan kitabe H.746/M.1345-46 tarihini taşımaktadır.
Tarihlendirme: Kitabesinden dolayı yapının 1345-46 yılında inşa edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Kaynakça: Halil Edhem, Kayseri Şehri, Sadeleştiren: Kemal Göde, 1000 Temel Eser, No: 93, Ankara, 1982, s. 140.
Faruk Sümer, ‘Anadolu’da Moğollar’, Selçuklu Araştırmaları Dergisi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1970, s. 117.
Alev Çakmakoğlu Kuru, Fetihten Osmanlı Dönemine Kadar Kayseri’de Türk Devri Mimarisi, Ankara, 1997, s. 269-275.
Saim Cirtil, Eratna Beyliği Mimarisi, (Doktora Tezi), Konya 2001.
