19 Nisan 2024
Şehirler ve İlçeleri

FATSA – ORDU

Orta Karadeniz Bölgesinde yer alan Ordu iline bağlı Fatsa, 283 km² yüzölçümüne sahip bir ilçedir. Şehir nüfusu 63.721, toplam nüfusu 120.774 olan ilçede 9 belde, 60 köy ve 60 mahalle vardır.

 Orta Karadeniz Bölgesinde yer alan Ordu iline bağlı Fatsa, 283 km² yüzölçümüne sahip bir ilçedir. Şehir nüfusu 63.721, toplam nüfusu 120.774 olan ilçede 9 belde, 60 köy ve 60 mahalle vardır.

Tarihi M.S. 1. Yüzyıla kadar uzanan Fatsa, 14. Yüzyılda Hacıemiroğulları Beyliğinin egemenlik altında önemli bir liman konumundaydı. 1876 yılında kaza merkezi olan Fatsa, 1921 yılında Ordu’ya bağlanmıştır. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Fatsa’nın Canik Sancağına bağlı 300 evli, 1 hanlı, 1 hamamlı, küçük çarşılı, bağlık ve bahçelik bir kasaba olduğundan söz eder.

Denizden yüksekliği 10 metre olan Fatsa’nın kıyı ve akarsuyu çevreleri dışında büyük düzlükleri yoktur. Önemli akarsuları Yapraklı ve Belice dereleridir. Kuzey rüzgarlarına açık olan ilçede balıkçılığı desteklemek amacıyla merkezde, Yalıköy ve Bolaman’da balıkçı barınakları yapılmıştır. İlçede yazlar sıcak, kışlar ise serin ve yağışlı geçer. İlçe topraklarının % 20’sini ormanlar kaplamaktadır.

İlçede ekonomik yaşam tarım ve balıkçılığa dayalıdır ayrıca çevre ilçelerin il merkezi ve samsuna giderken kullandıkları bir yol olup bu ilçelerdeki halkın geçimlerinde önmeli paya sahiptir. merkezde bulunmasından dolayı bir ticaret merkezi olarakta gelişmektedir .bölgedeki 3 adet 4 yıldızlı otellerden biri ilçede bulunup 3 ve 2 yıldızlı otellerde mevcut bulunmaktadır.ilçede bulunan iskele çevre il ve ilçelerde bulunan limanların aksine çok yüksek tonajlı gemilerin demirleyebilmesi ve yük doldurup boşaltılması için son derece müsait bir yapıya sahip olmasından dolayı limanlar kadar işlek olup ilçe ekonomisi için destek oluşturmaktadır. Fındık önemli bir gelir kaynağıdır. Mısır üretimi de gelir kaynaklarındandır. Son yıllarda seracılık, kültür mantarcılığı, besicilik, süt inekçiliği ve tavukçuluk da gelişme göstermektedir. Sebze ve meyvecilik alanında gelişmeler gözlenmektedir. Balıkçılık da ilçenin ekonomik yapısında önemli bir yer tutar. Ayrıca halıcılık ve arıcılık da önemli bir ekonomik potansiyeldir.

Turizm açısından ilçe çevresinde birçok dinlenme tesisi vardır. Doğal yeraltı kaynakları açısından şanslı olan ilçede, Ilıca beldesinde şifalı su bulunmaktadır. İlçede görülmeye değer yerler Kız kulesi, çınar ve ulu ağaçlar, Göreği Manastırı, Cıngırt Kaya ve Gaga gölüdür.

Tarihte Fanise, Phadsane, Polemonio, Pytane ve Facha olarak adlandırılan bölgelerde bulunmaktadır. Türkler tarafından kesin olarak 1380 yılında alınmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, ilçedeki ticaretin hareketli olması, imparatorluğun ekonomi bakımından ilerleme kaydetmesini sağlamıştı. İpekyolu’nun ilçeye yakın olması, Fatsa’ya uzunca bir süre parasal bakımdan kazanç sağlamıştır. Fakat coğrafi keşifler sonucunda, bu yolun fazla işlev görmemesi nedeniyle, ekonomik hareketlilikte duraklamalar meydana gelmiştir.

Tarih
Şehrin ilk çağ tarihi ile ilgili bilgiler yeteri kadar bulunmamaktadır. Tarihi eserlerinin tahribi, o dönemlere ait kaynak yetersizliği, arkeolojik araştırmalara yeteri kadar önem verilmemesi, şehir hakkında az bilgilere ulaşılmasına neden olmuştur.
MÖ 400 yılında Fatsa ve çevresinde Kolhlar, Driller, Halipler, Mossinoikler ve Tibarenler gibi Yunan asıllı olmayan yerli kabileler yaşamıştır. Döneme ait önemli buluntulara Yapraklı Mahallesi mevkisinde Çıngırt Kaya ve çevresinde rastlanmıştır.
MÖ 675 yılından itibaren sırası ile Kimmerler, Persler, MÖ 547 yılında, Makedonyalı imparator Büyük İskender, MÖ 334 yılında, komutanları ise MÖ 312 – 208 yılları arasında, Fatsa ve çevresine hâkim olmuştur. Fatsa’da ilk çağ dönemlerinden en dikkat çekeni ise Pontus Krallığı devridir. Pontus Krallığı hâkimiyeti dönemi, Side olarak anılan yörenin daha da güçlenmesine neden olmuştur.

Fatsa’nın tarih sahnesinde önemli bir yer alması MS 1. yüzyıl’da başlamıştır. Mitridatın ölümünden sonra II. Farnak, MÖ 65-42 yılları arasında Roma’ya bağlı bir krallık olan Pontus Krallığı’nın başına geçmiştir. II.Farnak, bugünkü Fatsa’nın bulunduğu yerde hükümdarlığını sürdürürken, Roma’nın iç karışıklıklarından faydalanarak hem bağımsızlığını kazanmak hem de idaresini genişletmek için çalışmış fakat başarılı olamamıştır. II. Farnak kızı Fanizan adına bir şato inşa ettirmiştir. Bu şatodan dolayı kasabaya Fanizan adı verilmiştir. Sonraki yüzyıllarda Fanise, Phadsane, Pytane ve Faça adları ile anılan kasaba son olarak Fatsa adını almıştır.

Kaynak: .turkcebilgi.com/Fatsa

Fotoğraflar: Mustafa Gürelli