MİMAR KEMALETTİN CADDESİ VE ÇEVRESİ – KONAK – İZMİR
Cadde, adını Osmanlı döneminde ilk Mimar ve Mühendis Cemiyeti’nin kuruculardan Evkaf-ı Hümayun Nezaret-i İnşaat ve Tamirat Müdürlüğü yapmış olan MİMAR KEMALETTİN ‘den almaktadır.
Cadde, 1922’den günümüze kadar gerçekleşmiş mimarlık ürünlerinin bir açık hava sergisi özelliğini taşımaktadır. Cadde, Cumhuriyet’in ilk yıllarında da etkili olan 1. ULUSAL MİMARLIK STİLİ’nden, 1980 ‘li yılların modern-sonrası akımına kadar pek çok mimari stilinin bir arada bulunduğu bir bölge içindedir.
1925-26 yıllarında yapılarak ÇUKUR HAN önündeki meydanı çevreleyen üç köşe yapısı olan PEKER İŞHANI, Necmettin Emre’nin tasarımı olan ve MİLLİ EYTAM BANKASI olarak yapılmış. Necatibey Bulvarı No: 41’deki iş hanı ile yine aynı bulvar üzerinde yer alan 55 No’lu iş hanı cephelere ve özellikle girişlere önem veren, Osmanlı ya da Selçuklu kemerlerinden oluşan pencere düzeninin ve çini panolarının kullanıldığı, köşelerin kubbe ya da alınlık ile vurgulandığı 1. ULUSAL MİMARLIK STİLİ’nin ürünleridir. Pek çok yapıda tekrar eden üçlü pencere sistemi ise, PEKER HAN‘nı yapan Ahmet ve Cemal kalfaların bu bölgede çok sayıda yapı yapmış olduklarını düşündürmektedir.
Borsa Sarayı ve Kardıçalı Han gibi gümrük bölgesinde yer alan ve 1. ULUSAL MİMARLIK ürünleri ile benzer özellikler gösteren bir diğer yapı da DOĞAN GÜVEN (SİLAHÇIOĞLU) iş hanıdır. Bu hanlar 19. Yüzyıl öncesi kervan konaklama amaçlı hanlardan farklı olarak işyeri olarak yapılmış binalardır.
Necatibey Caddesi üzerinde yer alan ve yangın öncesinden kalan bir yapı olan KISMET HAN, rustik taş cephe kaplaması, her katta değişen pencere tipi ve cephe bitiminde yer alan taş korkuluk çözümü ile Rönesans canlandırmacı özellikleri gösterir.
Köşe başında yer alan ve 1951 İzmir İmar Planı’nı yapan Emin Canpolat’ın tasarımı olan HELVACI HAN, çıkmaları, saçaklı çatı, çözümü, gri sıvası ile yapıldığı dönemde yaygın olan 2. ULUSAL MİMARLIK eğilimi ile rasyonalist-modernist yaklaşımının melez bir örneğidir.
Caddenin Halit Ziya Bulvarı girişinde yer alan YAZMACIOĞLU HANI, 2. ULUSAL MİMARLIK STİLİ’nin bir başka örneğidir.
Mimar Kemalettin Caddesi 2002 yılında yeniden düzenlenmiştir. Bir moda merkezi olarak düşünülerek yeni görünümü bu doğrultuda tasarlanmıştır.
