NEON TEİKOS ANTİK KENTİ – YANIK KÖY – MENEMEN / İZMİR

İzmir ili Menemen ilçesi sınırları içinde bulunan Neon Teikhos, Yanık Köy’e bakan Antik Sardene (Dumanlı Dağ)ın eteklerinde yer alır. 
Neon Teikhos Adı: Yanık Köye varıldığında uzaktan da seçilen, bir tepenin üzerinde taç gibi yer alan Neon Teikhos’a Rumlar Arkhangelos (Baş Melek) Hisarı, Osmanlı ise Kayacık Hisarı diyorlardı. Neon Teikhos’a bazı kaynaklarda Ceneviz Kale denmektedir. Sözcük anlamı ise Yeni Duvar, Yeni Sur veya Yeni Kale’dir.
Neon Teikhos Kısa Tarihi: Kent ilk olarak MS.100 yıllarında seyyah Strabon tarafından anılır. Aiollar Troia Savaşından bir asır sonra MÖ.1100 yıllarında Batı Anadolu kıyılarına göç etmeye başladıklarında Kyme’ye gelirler. Larissa’daki Pelasglar’ın direnişi üzerine kentin 6 km uzağında Neon Teikhos’u kurarlar. Buradan Larissa’ya yaptıkları akınlarla sonunda ele geçirirler. Aiol Birliğinin üyesi olan 12 Aiol şehrinden biri olan Neon Teikhos diğer kentler gibi ne Lydialılarla ne de bu devleti ortadan kaldıran Pers İmparatorluğu ile başa çıkabilmişlerdir. Tepe üzerindeki kalıntılar da yeterli bilgi vermemektedir. Antik Çağ’dan kalmış taş döşeli yol kenarındaki düzgün duvarların, temel kalıntılarının iç kaleye ait olmaları olasıdır. Çevrede İ.Ö. VI-III. yüzyıllara tarihlendirilen çok sayıda çanak çömlek parçası ile karşılaşılmaktadır.
Kentin kuzeyinde bulunan düzlükte bulunan taştan bir pres ile değirmen taşlarının Roma döneminde yapılmış bir zeytinyağı fabrikasına ait olduğu belirlenmesi o dönemde bu bölgede zeytin ağaçlarının çok bulunduğunun bir göstergesidir. Serden Kayalıkları denilen bölgede görülen bir duvar kabartması dışında şehre ait başka bir bulguya rastlanmadı. 
Hellenistik Dönemde Pergamon Krallığına bağlanan kentin bastırmış olduğu paraların ön yüzlerinde Athena başı, arka yüzlerinde ise baykuş resmi bulunmaktadır.
Roma Döneminde iskan görmüş olduğu yüzey araştırmalarında göze çarpan bol miktardaki çanak çömlekten anlaşılmaktadır, ancak kayıtlarda bu kentin adından söz edilmemektedir.
Bizans Döneminde Arkhangelos (Baş Melek) adı ile Smyrna’ya bağlı bir piskoposluk merkezidir.
13. yüzyılda Saruhan Beyliğinin eline geçen kent Türkler tarafından Kayacık olarak adlandırılır.
Son olarak 15. Yüzyılda Osmanlı padişahı Çelebi Mehmet tarafından İzmir’e yapılan sefer sırasında Cüneyd Bey’in elinden alınmıştır.

Kaynakça: Bilge Umar – Aiolis- İnkılâp Kitabevi (2002) / Prof. Dr. Armağan Erkanal- 2001 Kuzey İzmir – Menemen Ovası Yüzey Araştırması- 20. Araştırma Sonuçları Toplantısı Cilt1 2002 / George E. Bean – Eskiçağda Ege Bölgesi – Arion Yayınevi – 1997 / Prof. Dr. Ersin Doğer – İlk İskanlardan Yunan İşgaline Kadar Menemen ya da Tarhaniyat Tarihi – Sergi Yayınevi -1998 /http://www.asiaminorcoins.com/.