AŞİR EFENDİ HANI (REİSÜLKÜTTAB – URGAN HANI) – KASTAMONU

Osmanlı Dönemi eserlerinden olan Urgan Hanı, Nasrullah Meydanı’nda Nasrullah Camisi’nin batı tarafında ve İsmail Bey Hanı’nın (Kurşunlu Han) güneyinde kalmaktadır. Doğu cephesinin ortasındaki basık kemerli giriş kapsının iç yüzünde bulunan kitabesinde, 1748 yılında Reis-ül Küttab Hacı Mustafa Efendi tarafından yapımına başlandığı ve oğlu Aşir Efendi tarafından 1748 yılında tamamlandığı anlaşılmaktadır (Gökoğlu, 1952). Aşir Efendi Hanı, dikdörtgen planlı ve iki katlı, tek avlulu plan tipindedir. Ticaret hanı olarak inşa edilmiştir. Hana doğu ve kuzey-batı cephelerinde açılmış olan kapılardan girilmektedir.

1814 ve 1838 yıllarında onarılan, 1905 yılı öncesinde depremde zarar gören yapının, alt katındaki ahırların sonradan bölünerek tonozlu odalar biçimine getirildiği, 1952 yılı öncesinde onarıma gereksinimi olan handaki dükkânların bir bölümünün Vakıflar İdaresi’nce şahıslara satıldığı bilinmektedir.

1961 yılında, dernek kanalıyla hanın kuzey ve doğu cepheleri açılarak, dışa yönelik dükkânlar meydana getirilmiştir. Handa mülkiyetin çoğunluğu vakıflardan şahıs mülkiyetine geçmiştir. Ticari yaşantısını sürdüren nadir yapılardan biridir.

Han, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1972 yılında restore edilmiştir. Günümüzde nadiren ticari yaşantısını devam ettiren hanın alt ve üst katındaki odalar çeşitli ticari hizmet veren dükkânlar olarak kullanılmaktadır.

Kaynak: Artium