TOROMAN (TUZCU ) MESCİDİ – İKİÇEŞMELİK – İZMİR

İzmir’in İkiçeşmelik semtinde 832 ve 830 sokakta no:18 de bulunur.
Mescidin bulunduğu yerde evvela Tuzcu-zade Şeyhül- kura Hafız Mehmet Efendi bir medrese inşa ettirmişti. Bir müddet sonra yine aynı hayırsever aileden Derviş Mehmet Ağa-zade Mehmet Paşa’nın kızı Ayşe Hanım 7 Haziran 1754 yılında medresenin yanına bir mescid yaptırmıştır. Fakat bu semtin geçirdiği büyük bir yangın sonunda mescid ve medrese harap olmuştur. Bu eserler bir dönem metruk halde kaldıktan sonra 22 ekim 1771 yılında Ayşe Hanımın babası Tuzcu-zade Şeyhül-kura Hacı Hafız Mehmet Efendi tarafından bu eserler yeniden onarılmış ve tüm giderleri içinde mallarından bir kısmını vakfetmiştir.
Tuzcu mescidi daha sonraki dönemlerde “Toraman Hacı Ali Mescidi” veya doğrudan doğruya “ Toraman Mescidi” adını almıştır.
Kargir olan mescit iki katlıdır. Üst katı mescid, alt katında medrese odaları vardır. Harim kısmı dikdörtgen plan şemasına sahip olup, üzeri kiremitli düz çatıyla örtülüdür. Üst kat pencere önünde yapılan özel bir çıkıntıdan ezan okuma yeri yapılmıştır.
Mihrap nişinin üzerinde alçıdan yapılmış bitkisel süslemeler bulunmaktadır.
Toraman mescidi çeşitli dönemlerde Vakıflar genel müdürlüğü tarafından onarılmıştır.

KAYNAK: MÜNİR AKTEPE “İzmir Yazıları”