ŞEYH İZZETTİN MESCİDİ – ULUS – ANKARA

Şeyh İzzeddin mahallesi Yay ile Yokuş sokaklarının birleştiği noktada 18 kapı numarasını taşımaktadır. Mescidin vakfiye kayıtları Vakıflar Arşivinde bulunmaktadır.'”
Kitabesi olmayan Mescid’in, Şeyh İzzeddin Türbesi duvarında bulunan 752/1351 tarihli mezar taşından döneminin XIV. yüzyıl olduğu anlaşılmaktadır.
Şeyh İzzeddin kendi mescidi için bazı vakıflar bıraktığı gibi, daha sonraki önemlerde de bu mescide mahalle halkı tarafından vakıflar yapılmıştır.
Söz gelişi, mahalle esnafından Seyyid Ali Ağa b. Hacı Ahmed bir tabakhane dükkanını 27 Zilkade 1301(17.09.1884) tarihinde, gelirini Şeyh İzzeddin Camii’nde imam olanlara tahsis edildiği bildirilmiştir.”
Şeyh İzzeddin Câmii hakkında, Yusuf Akyurt Türk Tarih Kurumu Başkanlığı adına 1942 yılında yapılan bir çalışmada şu kayıtlar düşülmüştür:
“Şeyh İzzeddin Camii’nin kitabesi yoktur. Mihrabı alçıdar) kabartmalı olarak, diğer mihraplar gibi yapılmıştır. Minaresi tahtadandır.” demektedir.’
Gönül Öney de etrafı profilli konsollarla çevrili ahşâb kirişli tavan X I V – X V . Yüzyıl Ankara Mescidiler karakterinde olduğunu söylemektedir.
Mescid çeşitli dönemlerde yenilenmiştir. Şeyh İzzeddin Mescidi, güneye doğru eğimli bir yere inşa edilen kerpiç duvarlı, çatılı, sade bir yapıdır.
Boyuna dikdörtgen planlı mescidin duvarları taş temel üstüne ahşap, hatıllı, kerpiç örgüdür. Çatısının kuzey doğusunda kısa ve küçük ahşap bir minaresi vardır. Yanları kapalı son cemaat yeri camekanla örtülmüştür. Mahfelin üstü sonradan son cemaat yerine doğru genişletilerek iki katlı duruma getirilmiştir.’
Güneyde iki alt, iki üst, Güneyde iki alt, iki üst, batıya bir alt, doğuya iki alt, iki üst penceresi vardır. Harîmin tavanı sâdedir. Kenarlarda uçları profilli ahşap konsollar dizilmiştir. Ahşap kirişler kıbleye doğru paralel olarak uzatılmıştır. Tavana kadar yükselen mihrabın nişi beş kenarlıdır. Niş köşelerinde zar başlıklı başlıklı sütunceler yer alır. Nişin içi ve Kavsaranın iki yanındaki boşluk geometrik geçmelerle doldurulmuştur. Nişin çevresini dolaşan iki sıra silme yazı ile süslüdür. Mihrabın üstünde bir sıra palmet sıralanır. Ahşap minberi yenilenmiş; planı da. Gönül Öney tarafından çıkarılmıştır.
KAYNAK: KAMİL ŞAHİN “ŞEYH İZZETTİN VAKIFLARI