ŞAH (ŞAHUBAN) SULTAN CAMİİ – GÖLMARMARA / MANİSA
Şah Sultan (d.1509 – ö.1572) I. Selim ve Ayşe Hafsa Sultan’ın kızı, Kanuni Sultan Süleyman’ın kız kardeşi olarak bilinmektedir. Çocukluğunun ağabeyi Kanuni ile birlikte Manisa’da geçtiği iddia edilmektedir.
Şah Sultan, sonradan 1539 yılında sadrazamlık makamına gelecek Lütfi Paşa ile 1523’te evlenmiştir. Kocası Lütfi Paşa’nın çok sert ve katı yürekli bir adam olduğu belirtilmektedir. Anlaşamadıkları için 1541’de boşanmışlar neticesinde kocası sadrazamlık makamını kaybetmiştir. Bir iddia kocası ile boşanma nedeninin kocasının zina yapan bir kadının uzvunu dağlatması neticesi böyle bir cezanın islamiyette varlığı konusunda eşiyle olan tartışması neticesi meydana geldiği yönündedir. Bu iddiaya göre Lütfi Paşa bu duruma karşı çıkan karısını dövmüştür; bunun üzerine Şah Sultan uşaklarını çağırıp kocasını dövdürmüş ve ardından kardeşi Kanuni’ye başvurup eşinden boşanmış ve eşini sadrazamlıktan azlettirmiştir19 yıl süren bu evlilikten Esmehan Baharnaz Sultan ve Neslihan Sultan adında iki kız çocukları dünyaya gelmiştir.
Dinine Bağlılığı ve Vefatı
Şah Sultan’ın Sümbülî tarikatına mensup olduğu ve Koca Mustafa Paşa Sümbülîye zaviyesi Şeyhi Merkez Musa Muslihiddin El-Germiyani’ ye intisap ettiği bilinmektedir. Kimi kaynaklarda da onun hem Mevlevi, hem de Merkez Efendi’nin müridesi olduğu söylenmektedir. 1572 yılında vefat etmiştir. 1556 yılında Mimar Sinan tarafından yaptırılan Şah Sultan Camii onun adına yaptırılan önemli eserlerden biridir
Şahuban Camii (Gölmarmara
Sarı İbrahim Paşa’nın kızı Şahuban Hatun tarafından, Şahuban Kadın Külliyesi’nin bir bölümü olarak 15.yüzyılda yaptırılmıştır. Kesme taş ve tuğladan yapılmış, kare planlı, tek kubbeli bir camidir. Günümüze ulaşmayan medrese bölümünde 1. Dünya Savaşına kadar öğretim devam etmiştir.
Şahuban Camii; Belediye binasının yanında Eskica camii mahallesinde bulunmaktadır. Caminin üstünde inşa tarihi 1600 olarak geçmektedir. Camii Sarı İbrahim Paşanın kızı Şahuban Hatun tarafından yaptırılmıştır. Kare planlı bir harim ve son cemaat mahallinden mevcuttur. Yapan kişi bilinmemektedir.
Şahuban medresesi de yine Şahuban Hatun tarafından yaptırılmıştır. Camii ile aynı yılda yapılmıştır. Bu eserden yalnız moloz taş ve tuğla örgülü harab bir oda kalmış olup günümüzde depo olarak kullanılmaktadır. Yapının arka bahçesinde mezar taşları bulunmaktadır. Bu mezar taşlarının ikisi hala sağlamdır. Mezar taşlarının kimlere ait olduğu kesin bilinmemektedir.
Kaynak: Kültür Portalı
