KURTULUŞ CAMİİ – BERGAMA / İZMİR

RESTORASYONDAN ÖNCE

Adres: İslamsaray Mahallesi Kınık Caddesi Bazilika Yanı – Bergama – İzmir
Roma Dönemi’nde Mısır Tanrılarına verilen önem sebebi ile Bergama’da bir tapınak inşa edilmiştir. Binanın tamamının kırmızı tuğladan yapılmış olması ve büyük ön avlusu sebebi ile tapınak halk arasında “ Kızıl Avlu” olarak adlandırılmıştır.
Kült ve sanat tarihi verilerine dayanarak tapınağın M.S 2. yy’da muhtemelen İmparator Hadrian döneminde inşa edildiği ve Mısır tanrıları hem Serapis hem İsis’e ithaf edildiği söylenebilir. Ancak tapınağın iki yanındaki yuvarlak yapılarda kült mihraplarının bulunmasına karşılık yan tanrıların kimler olduğu bilinmemektedir. Ana binanın iki yanı mısır tarzı heykel sütunlar (Karyatid – mimaride, taşıyıcı nitelikte kadın heykeli biçiminde sütunlara verilen isim) konmuştur. Erken Bizans döneminde kutsal mekânın içinde önemli tadilatlar yapılarak kiliseye çevrilir ve Apostel Johannes’e sunulur. Roma döneminde kullanılan orta platform kaldırılmış bina içine iki sıra sütun ilave edilmiştir. İsa’dan sonra 300. Yılda yapılan Tapınak Anadolu’daki yedi kiliseden biri olarak kullanılmaya devam etmiştir. Kızıl Avlu’da bulunan ve Mısır tanrısı Serapis’e adanan tapınak Osmanlı döneminde Ana binanın iki yanındaki silindirik yapılardan kuzeydeki, camiye (Kurtuluş Camii) çevrilmiştir. O günden bu yana cami olarak görevini sürdürmektedir. Hemen önünde Roma döneminden kalan bir lahit abdest alma yerine çevrilmiş ve enteresan bir görüntü oluşturmuş. Değişik bir yapıya sahip ve üç farklı medeniyetin izlerini taşımaktadır.

Fotoğraflar: Mustafa Gürelli